Thuốc Nivolumab đã được được FDA phê duyệt vào năm 2022 để điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ. Nó đánh dấu một bước chuyển mình mạnh mẽ với sự chấp thuận đầu tiên của FDA với liệu pháp tân bổ trợ cho các bệnh nhân đang mắc ung thư.

Mục lục nội dung:

Tổng quan về Thuốc Nivolumab

Ngày 4 tháng 3 năm 2022 , FDA đã chấp thuận loại thuốc Nivolumab (tên thương hiệu Opdivo) với hóa trị liệu platinum-doublet cho bệnh nhân trưởng thành mắc bệnh ung thư phổi không phải tế bào nhỏ trong môi trường bổ trợ tân sinh. Điều này thể hiện sự chấp thuận đầu tiên của FDA đối với liệu pháp bổ trợ tân sinh cho bệnh ung thư phổi không phải tế bào nhỏ giai đoạn đầu.

Thuốc Nivolumab đang được bán trên thị trường với tên gọi Opdivo. Đây là một loại thuốc được sử dụng để điều trị ung thư trong liệu pháp hóa trị tân bổ trợ với hóa trị liệu platinum-doublet Điển hình như chỉ định điều trị cho những bệnh nhân bị ung thư biểu mô tế bào thận tiến triển, u lympho Hodgkin cổ điển, ung thư biểu mô tế bào vảy đầu và cổ,….

Thuốc được sử dụng như một phương pháp điều trị đầu tiên cho những người mắc khối u ác tính không thể thực hiện phẫu thuật hoặc đã di căn. Thuốc thông thường thường được kết hợp với ipilimumab nếu ung thư không có đột biến ở gen BRAF.

Đây là phương pháp điều trị bậc 2 sau khi thực hiện điều trị bằng ipilimumab và nếu ung thư có đột biến ở ức chế BRAF. Đây cũng là phương pháp điều trị bậc hai đối với ung thư phổi không phải tế bào nhỏ vảy, ung thư biểu mô tế bào thận hiện nay.

Công dụng

Thuốc Nivolumab được dùng để điều trị một số bệnh bao gồm:

Đối với bệnh U ác tính

Chỉ định cho bệnh nhân có khối u ác tính không thể cắt bỏ hoặc di căn, dùng thuốc đơn lẻ hoặc kết hợp với ipilimumab.
Bệnh nhân bị u ác tính có liên quan đến hạch bạch huyết hoặc khi tế bào di căn đã trải qua quá trình cắt bỏ hoàn toàn trong phương pháp hỗ trợ trị liệu.

Đối với bệnh Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC)

Bệnh nhân lớn tuổi bị ung thư phổi không phải tế bào nhỏ có thể cắt được (khối u ≥4 cm) trong liệu pháp tân bổ trợ kết hợp với hóa trị liệu platinumdoublet.
Bệnh nhân bị ung thư phổi không phải tế bào nhỏ di căn và tiến triển trong hoặc sau hóa trị liệu dựa theo phương pháp platinum. Bệnh nhân có quang sai khối u di truyền EGFR hoặc ALK.
Bệnh nhân trưởng thành bị ung thư phổi không phải tế bào nhỏ di căn biểu hiện PD-L1 (≥1%) được xác định bằng xét nghiệm được FDA chấp thuận, không có sai lệch khối u gen EGFR hoặc ALK. Đây là là phương pháp điều trị bậc 1 kết hợp với ipilimumab.
Bệnh nhân người lớn bị ung thư phổi không phải tế bào nhỏ di căn hoặc tái phát mà không có khối u đột biến bộ gen EGFR hoặc ALK. Đây là phương pháp điều trị đầu tay kết hợp với ipilimumab và 2 chu kỳ hóa trị platinum-doublet.

Đối với Ung thư tế bào thận (RCC)

Bệnh nhân bị ung thư tế bào thận tiến triển, điều trị đầu tiên kết hợp với cabozantinib.
Bệnh nhân bị ung thư tế bào thận tiến triển là phương pháp đầu kết hợp với ipilimumab.
Bệnh nhân bị ung thư tế bào thận tiến triển đã được dùng thuốc kháng tạo mạch trước đó.

Ngoài ra thuốc Nivolumab còn được sử dụng cho các bệnh như: Ung thư hạch Hodgkin cổ điển (cHL), ung thư đại trực tràng, ung thư biểu mô tế bào vảy ở đầu và cổ (SCCHN), ung thư biểu mô, ung thư biểu mô tế bào gan (HCC), ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư kết nối dạ dày thực quản và ung thư biểu mô tuyến thực quản, u màng phổi ác tính…

Liều lượng của thuốc Nivolumab

Liều lượng sử dụng tùy thuộc vào tình trạng ung thư cũng như loại ung thư. Cần phải pha loãng thêm thuốc trước khi dùng.

Hiện tại vẫn chưa có chắc chắn liệu thuốc có an toàn và đảm bảo hiệu quả cho trẻ em hay không. Liều lượng hiện tại chỉ định chỉ được dành cho người lớn.

Tác dụng phụ

Mức độ thường xuyên và tính nghiêm trọng của các tác dụng phụ có thể khác nhau ở mỗi người. Chúng cũng phụ thuộc vào các liệu pháp điều trị hiện tại của bạn. Ví dụ, tác dụng phụ của bạn có thể tồi tệ hơn nếu bạn cũng đang dùng các loại thuốc khác hoặc xạ trị.

Việc điều trị bằng thuốc Nivolumab có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch tùy mức độ. Điều này bao gồm việc có thể gây viêm ở các bộ phận khác nhau của cơ thể và gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng. Chúng có thể xảy ra trong quá trình điều trị hoặc vài tháng sau khi đã hoàn thành việc điều trị. Ở một số người thì những tác dụng phụ này có thể đe dọa tính mạng.

Bác sĩ điều trị, y tá sẽ là những người xem xét những phản ứng phụ của bạn. Liên hệ với bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt nếu bạn đang gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc tác dụng phụ không tốt hơn chút nào hay tác dụng phụ đang càng ngày càng trở nên tồi tệ hơn.

Tác dụng phụ thường gặp

Những tác dụng thường gặp xảy ra với khoảng hơn 10% bệnh nhân điều trị bằng thuốc Nivolumab và đồng thời gặp phải một hoặc nhiều hơn một triệu chứng bao gồm:

Tăng nguy cơ nhiễm trùng: điều này là do giảm lượng bạch cầu. Các triệu chứng bao gồm thay đổi nhiệt độ, đau nhức các cơ, đau đầu, cảm thấy lạnh và rùng mình và đặc biệt là cảm thấy không khỏe. Bạn có thể có các triệu chứng khác tùy thuộc vào vị trí nhiễm trùng. Đôi khi nhiễm trùng rất nghiêm trọng do đó bạn phải liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để được tư vấn.
Các vấn đề về da: Điều này có thể bao gồm phát ban và ngứa. Một số phản ứng phụ ít phổ biến sau khi dùng thuốc Nivolumab là da có thể bị đỏ, khô, xuất hiện các mảng da màu trắng nhạt (bạch biến), vòng vảy đỏ nổi lên như các mảng, nó có thể bị bong tróc, mặt bạn có thể bị đỏ hoặc bạn có thể xuất hiện các nốt mụn.
Bệnh tiêu chảy: Liên hệ ngay bác sĩ nếu tình trạng tiêu chảy liên tục hoặc tiếp diễn. Đặc biệt khi bạn bị 4 lần tiêu chảy trở lên trong 24 giờ hoặc nếu bạn bị tiêu chảy trong hơn 3 ngày.
Mệt mỏi và suy nhược: Bạn có thể cảm thấy rất mệt mỏi và như thể bạn thiếu năng lượng. Việc tập thể dục và cân bằng nghỉ ngơi có thể giúp bạn cảm thấy khỏe hơn.
Thay đổi lượng đường trong máu: Một số triệu chứng cho thấy lượng đường trong máu cao (tăng đường huyết) là cảm thấy rất khát, khô miệng, đi tiểu rất thường xuyên, cảm thấy mệt mỏi, mờ mắt, sụt cân, cảm thấy hay bị ốm và hơi thở có mùi trái cây. Ít gặp hơn là bạn có thể bị hạ đường huyết (hạ đường huyết). Các triệu chứng này bao gồm: đổ mồ hôi, cảm thấy đói, run rẩy, run rẩy, tim đập nhanh, chóng mặt, thay đổi tâm trạng và cảm thấy mệt mỏi.
Thay đổi về gan: Bạn có thể có những thay đổi về gan thường ở mức độ nhẹ và không gây ra các triệu chứng. Bạn phải xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra bất kỳ thay đổi nào trong cách hoạt động của gan.
Những thay đổi về thận sau khi dùng thuốc Nivolumab
Mức độ cao của các enzym tuyến tụy trong máu của bạn
Thay đổi mức độ khoáng chất trong cơ thể bạn: Máu chứa các khoáng chất và chất điện giải khác nhau. Phương pháp điều trị này có thể thay đổi nồng độ canxi, photphat, magiê, natri và kali trong máu.
Công thức máu thay đổi: Máu bệnh nhân có thể cho thấy một số lượng thấp các tế bào hồng cầu (thiếu máu) hoặc tiểu cầu giúp máu đông lại. Bạn sẽ được xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra nồng độ công thức máu.

Tác dụng phụ ít gặp hơn

Một số tác dụng phụ ít thường xuyên hơn: chỉ xảy ra từ 1% đến 10% và bệnh nhân có thể có thể gặp một hoặc nhiều hơn một các triệu chứng này. Bao gồm:

Phản ứng trong quá trình truyền dịch: bạn có thể bị phát ban, khó thở, đỏ hoặc sưng mặt và chóng mặt. Liên hệ trực tiếp với bác sĩ nếu bạn gặp trường hợp này.
Viêm ruột (viêm đại tràng): điều này có thể gây tiêu chảy có hoặc không kèm theo máu hoặc mủ, đau bụng (bụng) hoặc chuột rút, mệt mỏi và khó đi ngoài phân. Hãy liên hệ ngay với bác sĩ nếu gặp tình trạng này.
Sốt cao
Nhức đầu và chóng mặt: Hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc y tá nếu bạn có những triệu chứng này.
Viêm phổi: điều này có thể gây khó thở hoặc ho
Các triệu chứng cảm lạnh gồm đau họng, chảy nước mũi hoặc tắc mũi, hắt hơi hoặc ho
Các vấn đề về tuyến giáp: bạn có thể cảm thấy mệt mỏi, tăng hoặc giảm cân, đổ mồ hôi nhiều hơn bình thường hoặc tim đập nhanh
Chán ăn và sụt cân
Tê hoặc ngứa ran ở bàn tay và bàn chân
Huyết áp cao (tăng huyết áp)
Xuất hiện các vết loét miệng và vết loét ở một số nơi khác nhau
Nôn mửa, đau bụng, khó đi tiêu (táo bón), khô miệng, rụng tóc nhiều, đau cơ, xương và khớp của bạn
Sưng tấy trong cơ thể do chất lỏng tích tụ

Tác dụng phụ hiếm gặp

Những tác dụng phụ này xảy ra với ít hơn 1% bệnh nhân điều trị bằng liệu pháp này. Nhiều triệu chứng, phản ứng phụ dưới đây đặc biệt nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng của bạn. Do đó liên hệ ngay bác sĩ hoặc y tá điều trị của bạn để có thể nhận được sự chăm sóc, hỗ trợ y tế khẩn cấp.

Chúng bao gồm:

Các vấn đề về phổi: chẳng hạn như nhiễm trùng (viêm phổi) và chất lỏng xung quanh phổi (tràn dịch màng phổi)
Các vấn đề về tuyến yên có thể gây ra mệt mỏi cũng như các vấn đề về thị lực và đau đầu
Đau ngực
Việc mức độ của một loại tế bào bạch cầu được gọi là bạch cầu ái toan tăng cao trong máu
Thay đổi nồng độ hormone: Các triệu chứng có thể bao gồm mệt mỏi, chán ăn và sụt cân, huyết áp thấp, cảm giác hay ốm và sạm da
Bị mất nước
Mất cân bằng các chất trong máu của bạn (nhiễm toan chuyển hóa): nó có thể gây ra lú lẫn, mệt mỏi, khó thở và đau đầu
Các vấn đề về mắt: mắt có thể sưng, cảm thấy khô và gây mờ mắt
Các vấn đề về tim: nhịp tim của bạn có thể nhanh hơn hoặc bạn có thể bị tích tụ chất lỏng xung quanh tim
Viêm mạch máu (viêm mạch), tuyến tụy, tim, dạ dày, gan, cơ hoặc khớp
Các vấn đề về thận: bạn có thể bị cao huyết áp, cảm thấy hoặc bị ốm, nước tiểu sẫm màu, máu

Lưu ý rằng không phải là danh sách đầy đủ các tác dụng phụ có thể xảy ra với người được điều trị. Liên hệ với bác sĩ điều trị, y tá và dược sĩ để có thể biết rõ tất cả các tác dụng phụ.

Lưu ý khi sử dụng

Lưu ý trước khi sử dụng

Để đảm bảo Nivolumab an toàn cho bạn, hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có bất cứ các tình trạng như dưới đây:

sắp, đang hoặc đã điều trị hóa trị hoặc xạ trị;
rối loạn hệ thần kinh như bệnh nhược cơ hoặc hội chứng Guillain-Barré[1];
mắc các bệnh về gan ;
mắc các hội chứng, bệnh rối loạn tự miễn dịch như bệnh Lupus ban đỏ, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng,…
từng cấy ghép nội tạng hoặc cấy ghép tế bào gốc từ người hiến tặng.

Lưu ý trong khi sử dụng

Vấn đề tránh thai và cho con bú

Thuốc có thể gây hại cho em bé trong bụng mẹ. Đảm bảo rằng bạn không mang thai trong quá trình điều trị và trong 5 tháng sau khi sử dụng liều thuốc cuối cùng. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thử thai trước khi bắt đầu điều trị. Hãy trò chuyện với bác sĩ, y tá và dược sĩ về những biện pháp tránh thai hiệu quả khi dùng thuốc.

Dù vẫn chưa có nghiên cứu cụ thể chứng minh thuốc có đi vào sữa mẹ và ảnh hưởng đến người con. Nhưng bác sĩ thường sẽ đề nghị bạn không nên cho con bú trong thời gian điều trị bằng thuốc này.

Vấn đề khả năng sinh sản

Hiện nay vẫn chưa rõ về việc điều trị bằng thuốc có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bệnh nhân không. Bạn có thể đối thoại với bác sĩ điều trị trước khi tiến hành điều trị nếu bạn có mong muốn có con trong tương lai.

Các loại thuốc men thực phẩm và đồ uống khác

Thuốc điều trị ung thư hoàn toàn có thể tương tác với một số loại thuốc và sản phẩm thảo dược khác. Hãy trò chuyện với bác sĩ điều trị hoặc dược sĩ để cho họ biết tất cả những loại thuốc bạn đang sử dụng. Điều này bao gồm: thực phẩm chức năng, sản phẩm vitamin, thuốc điều trị, thức uống, đồ uống khác…

Điều trị các tình trạng sức khỏe khác nhau

Hãy luôn luôn đảm bảo nói với bác sĩ, dược sĩ, y tá hoặc nha sĩ khác nếu bạn đang điều trị bằng thuốc này mỗi khi bạn thực hiện các phương pháp điều trị những tình trạng sức khỏe khác nhau bao gồm cả điều trị răng.

Vấn đề chích ngừa và tiếp xúc tiêm chủng

Không chích ngừa bằng vắc xin sống khi bạn đang điều trị bằng phương pháp này và trong tối đa 12 tháng sau liều dùng cuối cùng. Bạn có thể hỏi bác sĩ về việc bao lâu thì bạn nên tránh tiêm chủng để có thể chắc chắn hơn.

Một số loại vắc xin sống hiện tại ở Việt Nam bao gồm vắc xin quai bị, sởi, MMR, BCG, sốt vàng da,…

Bạn có thể tiếp xúc với những người khác đã tiêm vắc-xin sống dưới dạng tiêm. Tránh tiếp xúc gần với những người gần đây đã được tiêm vắc-xin sống bằng đường uống (vắc-xin uống), chẳng hạn như vắc-xin thương hàn dưới dạng uống.

Nếu hệ thống miễn dịch của bạn bị suy yếu nghiêm trọng, bạn nên tránh tiếp xúc với trẻ em đã tiêm vắc xin cúm dạng xịt mũi vì đây là vắc xin sống. Tránh tiếp xúc trong 2 tuần sau khi họ tiêm phòng.

Trẻ sơ sinh được chủng ngừa virus rota sống: Vi rút ở trong phân của trẻ khoảng 2 tuần có thể khiến bạn bị bệnh nếu khả năng miễn dịch của bạn thấp. Nhờ người khác thay tã cho họ trong thời gian này nếu bạn có thể. Nếu không thể, hãy rửa tay sạch sẽ sau khi thay tã cho trẻ.

Trên đây là một vài thông tin cơ bản về Thuốc Nivolumab – Công dụng, Cách dùng, Tác dụng phụ và những lưu ý trong quá trình sử dụng. Nếu cần làm các xét nghiệm ung thư giai đoạn muộn, xét nghiệm sinh thiết lỏng Guardant360, xét nghiệm người mang gen lặn,….hoặc cần tư vấn di truyền, liên hệ ngay với CHEK Genomics.