Ung thư vú được phát hiện ở cả nam và nữ, chiếm 11,7% trong tổng số các căn bệnh ung thư hiện nay. Đây là một căn bệnh ác tính đã cướp đi sinh mạng của rất nhiều phụ nữ trên toàn thế giới. Vậy làm sao để phát hiện và điều trị sớm căn bệnh này?

Mục lục nội dung:

Tổng quan về căn bệnh ác tính ung thư vú

Ung thư vú là một loại bệnh lý xảy ra khi các tế bào ác tính được hình thành từ trong mô tuyến vú gọi là u vú ác tính. Các tế bào ung thư xuất hiện và phát triển lan rộng ra toàn bộ vú, sau một khoảng thời gian có thể di căn sang các bộ phận khác của cơ thể. Ung thư vú là loại ung thư thường xuất hiện ở nữ giới.

Theo các thống kê được ghi nhận lại thì có tới 24.5% phụ nữ trên toàn cầu mắc bệnh ung thư vú. Đây là bệnh có tỷ lệ cao nhất trong số các loại ung thư khác ở phụ nữ.

Ung thư ống tuyến vú thường được bắt gặp nhiều nhất, nó xuất phát từ các tế bào của ống tuyến. Ung thư xuất phát từ tiểu thùy và thùy của tuyến vú, gọi là ung thư tiểu thùy hay lobular carcinoma[1]. Loại ung thư dạng viêm thường xuất hiện các biểu hiện như sưng, nóng, đỏ, loại ung thư vú dạng này rất ít gặp.

Ung thư vú có nguy hiểm không?

Ung thư vú là một căn bệnh nguy hiểm bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và tính mạng của người bệnh. Tỷ lệ tử vong do mắc bệnh ung thư vú thuộc top đầu trong nhóm các nguyên nhân tử vong do mắc ung thư ở phái nữ trên toàn thế giới.

Ước tính mỗi năm ở Việt Nam có khoảng hơn 21.555 ca mắc mới với hơn 9.315 ca tử vong vì căn bệnh này. Ở nam giới mắc ung thư vú chỉ chiếm khoảng 1% trong tổng số các trường hợp được thống kê.

Một vài dấu hiệu cảnh báo có thể bạn đang mắc ung thư vú:

Xuất hiện các thay đổi về hình dạng và kích thước vú.
Xuất hiện các vảy, đỏ hoặc sưng tấy ở vùng da ngực, núm vú hoặc ở quầng vú.
Sờ thấy có khối u ở vú hoặc chúng xuất hiện ở quanh vú, dưới phần nách.
Núm vú bị tụt vào bên trong.
Cảm thấy đau nhức ở vùng vú hoặc vùng núm vú.
Có các vết lõm ở phần da hoặc da ở xung quanh vú dày lên bất thường.
Đầu vú có hiện tượng tiết dịch hoặc dịch có lẫn máu.

Người bệnh xuất hiện những vết lõm ở da giống như da của quả cam thì được gọi là sần da cam. Giai đoạn đầu chỉ xuất hiện các tổn thương làm ảnh hưởng đến các vùng xung quanh vú. Nếu bạn không kịp thời nhận biết và thăm khám sớm để được điều trị kịp thời thì bệnh có thể sẽ chuyển biến sang các giai đoạn nặng hơn, từ đó mà khiến cho sức khỏe của các cơ quan trong cơ thể cũng bị ảnh hưởng theo.

Có 3 con đường chính để các tế bào ung thư có thể lây lan vào trong cơ thể đó là: mô tế bào lân cận, qua đường máu và hệ thống bạch huyết. Khi các tế bào ung thư bắt đầu xâm lấn và lây lan trong cơ thể được gọi là di căn. Biểu hiện của di căn là:

Di căn mô tế bào lân cận: Các tế bào ung thư đã lan rộng từ cơ quan khởi bệnh, phát triển và sau đó xâm lấn sang các mô tế bào lân cận nó.
Di căn hệ thống bạch huyết: Các tế bào ung thư lúc này đã lan rộng từ cơ quan khởi bệnh đến hệ thống bạch huyết. Sau đó các tế bào ung thư tiếp tục di chuyển vào trong mạch bạch huyết đến phát triển tại các cơ quan khác của cơ thể.
Di căn máu: Sau khi các tế bào ung thư đã xâm lấn từ cơ qua khởi phát vào máu sẽ tiếp tục di chuyển ngay trong các mạch máu để lây lan đến các cơ quan khác của cơ thể.

Các khối u di căn có một đặc điểm đó là có đặc tính giống với các khối u nguyên phát. Nếu ung thư vú di căn đến các mô hoặc vào trong các cơ quan của cơ thể ở mức độ nặng thì bệnh nhân đó sẽ tử vong. Vậy nên có thể thấy việc khám tầm soát ung thư di truyền rất quan trọng trong việc tìm ra các dấu hiệu bệnh lý trước khi các triệu chứng xuất hiện ở người bệnh. Mục tiêu của việc tầm soát giúp phát hiện ung thư giai đoạn sớm để góp phần vào kết quả điều trị bệnh được khỏi hẳn.

Nguyên nhân

Ung thư vú là căn bệnh mang nguy cơ tiềm tàng trong cuộc đời và nó có thể tăng lên theo độ tuổi, tính bằng cách cộng dồn nguy cơ theo thập niên. Các yếu tố làm tăng hoặc thúc đẩy sự phát triển của ung thư vú có thể kể đến như:

Phụ nữ/nam giới đã lớn tuổi.
Người bệnh có các bệnh ác tính hoặc lành tính tại vú trước đó.
Ít vận động, ít tham gia các hoạt động thể chất.
Có chế độ ăn uống không lành mạnh, sử dụng các chất kích thích, rượu bia, thuốc lá.
Đối tượng của thừa cân, béo phì.
Phụ nữ dậy thì sớm hoặc kỳ mãn kinh muộn.
Phụ nữ đã nhiều tuổi mới sinh con đầu lòng, không sinh con, không nuôi con bằng sữa mẹ.
Phụ nữ có các đột biến gen như đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2. Khoảng 10% số ca ung thư vú là do có yếu tố đột biến của hai loại gen này.
Gia đình có tiền sử người mắc ung thư vú, đặc biệt là quan hệ thế hệ 1 ở mẹ, chị gái và con gái.
Bệnh nhân đã từng xạ trị vào vùng vú hoặc vùng ngực.

Cách phòng ngừa ung thư vú

Để phòng ngừa ung thư vú, mọi người cần giữ cho mình một cuộc sống lành mạnh cả về dinh dưỡng, thể thao và y tế. Vậy để phòng ngừa ung thư vú, nhất là phụ nữ cần phải lưu tâm đến các vấn đề nào?

Dinh dưỡng

Không có bất kỳ một loại thực phẩm hay chế độ ăn uống nào có thể giúp bạn ngăn chặn được căn bệnh ung thư vú. Nhưng nếu bạn biết lựa chọn đúng thực phẩm và có cho mình một chế độ ăn uống giúp cho cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sức khỏe miễn dịch thì nguy cơ mắc ung thư vú sẽ thấp đi nhất có thể. Bạn phải biết rằng, không có thực phẩm hoặc chế độ ăn uống nào chữa khỏi được căn bệnh ung thư dù một trong số chúng có chức năng giúp kiểm soát các tác dụng phụ sau điều trị, khiến cho cơ thể bạn khỏe mạnh lên. Một vào lựa chọn thực phẩm lành mạnh giúp điều trị ung thư hiệu quả và làm cho cơ thể bạn khỏe mạnh hơn như:

Có chế độ ăn uống giữ cho trọng lượng cơ thể ở mức phù hợp nhất.
Tích cực ăn nhiều rau và nhiều loại trái cây khác nhau.
Hạn chế nạp vào cơ thể lượng chất béo bão hòa tiêu thụ dưới 10% tổng lượng calo mỗi ngày, lượng chất béo tiêu thụ vào cơ thể được khuyến cáo nên dừng ở mức 30gr mỗi ngày.
Chế độ ăn bổ sung thêm các thực phẩm giàu omega-3 và axit béo, cần hạn chế nạp vào cơ thể các chất béo chuyển hóa hoặc các thực phẩm được chế biến sẵn chứa nhiều phụ gia.

Giữ thói quen tập thể dục

Phụ nữ cần tập thể dục tối thiểu là 4 tiếng đồng hồ mỗi tuần, thói quen này sẽ giúp cho nguy cơ mắc ung thư vú thấp hơn so với những phụ nữ không tập thể dục. Đối với phụ nữ tiền mãn kinh có cân nặng bình thường hoặc thấp, tập thể dục đem lại hiệu quả trong việc giảm nguy cơ mắc ung thư vú. Giữ cho bản thân thói quen tập thể dục không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư vú mà còn giúp bạn có một thân hình đẹp và một sức mạnh dẻo dai.

Tự kiểm tra vú tại nhà

Việc tự kiểm tra vú tại nhà là một trong những yếu tố quan trọng giúp phát hiện ung thư vú sớm nhờ các việc nhận ra các dấu hiệu bất thường ở vú.

Kiểm tra vú có thể thực hiện dễ dàng và định kỳ tại nhà mỗi tháng. Phụ nữ nên tự kiểm tra vú mỗi tháng một lần, vào ngày thứ 7 – 10 của chu kỳ kinh nguyệt để cảm nhận được phần vú mềm nhất. Cách tự kiểm tra sẽ giúp bạn dễ dàng phát hiện ra sự bất thường của vú.

Để kiểm tra vú bạn cần thực hiện theo các bước sau đây:

Đứng trước gương sau đó giơ tay lên rồi hạ tay xuống để quan sát các thay đổi bất thường theo nhiều hướng.
Dùng các đầu ngón tay nhấn vào trung tâm vú.
Đứng thẳng, đặt ngón tay lên bầu ngực và di chuyển theo hình tròn.
Nằm ngửa lên giường và thực hiện động tác giống bước trên.
Dùng các ngón tay vê vê núm vú xem vú có bị tiết dịch bất thường hay không.

Tầm soát

Chẩn đoán ung thư vú dựa trên nền tảng tầm soát bệnh, tự khám vú hàng tháng để phát hiện điểm bất thường.

Chụp nhũ ảnh hàng năm hoặc 1-2 năm/lần đối với phụ nữ từ 40 – 49 tuổi và trên 50 tuổi.

Phần lớn các khối u đều là lành tính, chỉ khoảng 10 – 20% là khối u ác tính.

Ung thư vú có di truyền không?

Nếu trong gia đình có người mắc bệnh ung thư vú thì nguy cơ mắc bệnh ung thư vú của các thành viên còn lại sẽ cao hơn. Đột biến gen gây ung thư vú là do 2 gen BRCA1 và gen BRCA2.

Bình thường hai gen này có tác dụng thiết lập và phục hồi thương tổn cho tế bào vú được khỏe mạnh. Nhưng khi đột biến xảy ra thì chúng sẽ gây ra sự phát triển bất thường của các tế bào vú, làm tăng nguy cơ mắc bệnh di truyền đột biến gen này cho các thế hệ sau đó.

Khi phụ nữ mang gen đột biến không có nghĩa họ chắc chắn sẽ bị ung thư. Nhưng nếu họ có gen đột biến thì nguy cơ mắc ung thư vú có thể lên tới 80%. Để đảm bảo thì tầm soát ung thư di truyền là cách tốt nhất để sớm phát hiện ung thư vú do di truyền hoặc dấu hiệu ung thư trong cơ thể, giúp điều trị dễ hơn, tăng tỉ lệ sống.

Bệnh ung thư vú có thể là do di truyền nếu trong gia đình có người từng mắc. Trang bị cho mình những kiến thức về ung thư vú để bảo vệ bản thân khỏi căn bệnh quái ác này. Kiểm tra sức khỏe vú hàng tháng để phát hiện những bất thường sớm nhất để được chữa trị dứt khoát bệnh.

Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh ung thư vú. Cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc căn bệnh này đó là duy trì lối sống lành mạnh và đi tầm soát ung thư di truyền. Liên hệ ngay với CHEK Genomics để được tư vấn cụ thể.

CHEK Genomics là đơn vị tiên phong trong xét nghiệm gen và tư vấn di truyền hiện nay, các dịch vụ tại Chek như: Sàng lọc người mang gen lặn, Xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn NIPS, xét nghiệm ung thư giai đoạn muộn, xét nghiệm sinh thiết lỏng Guardant 360, Tầm soát ung thư di truyền, sàng lọc sơ sinh,…Gọi ngay cho chúng tôi để biết thêm chi tiết.