Rất nhiều người rất mơ hồ về khái niệm “hóa trị và hóa trị bổ trợ“. Vậy chúng có gì giống và khác nhau? Chúng được sử dụng khi nào? Có gì khác nhau? Tác dụng phụ của 2 loại này như thế nào? Và nên dùng phương pháp nào là phù hợp? Cùng Chek Genomics tìm hiểu những thông tin này trong bài viết dưới đây.
Một cơ thể khỏe mạnh liên tục thay thế các tế bào thông qua quá trình phân chia, lớn lên và chết đi. Khi ung thư xảy ra, các tế bào sinh sản không kiểm soát được và không chết khi đáng lẽ chúng phải chết.
Khi một bộ phận của cơ thể tạo ra ngày càng nhiều các tế bào bất thường này, chúng bắt đầu chiếm không gian mà các tế bào hữu ích đã chiếm trước đó.
Thuốc hóa trị can thiệp vào khả năng phân chia và sinh sản của tế bào ung thư, thuốc khác nhau về cách chúng hoạt động. Các loại thuốc khác nhau tấn công các tế bào ung thư ở các giai đoạn khác nhau trong vòng đời của tế bào.
Điều trị có thể tấn công các tế bào đang phân chia nhanh chóng khắp cơ thể hoặc chỉ các chất cụ thể hoặc các bộ phận của tế bào ung thư. Trong điều trị hóa trị, bác sĩ có thể cho một người một loại thuốc hoặc kết hợp nhiều loại thuốc tại một thời điểm.
Hóa trị là gì?
Hóa trị là một phương pháp điều trị xâm lấn có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng cả trong quá trình trị liệu và thậm chí sau đó. Điều này là do thuốc không thể phân biệt giữa tế bào khỏe mạnh và tế bào ung thư và có xu hướng nhắm mục tiêu vào cả hai.
Tuy nhiên, những người mắc một số loại ung thư được điều trị hóa trị sớm có thể chữa khỏi hoàn toàn. Điều này làm cho các tác dụng phụ đáng giá đối với nhiều người. Ngoài ra, hầu hết các triệu chứng không mong muốn sẽ biến mất sau khi điều trị kết thúc.
Các bệnh nhân nên nói chuyện với cố vấn về các khía cạnh tinh thần và cảm xúc của bệnh ung thư và hóa trị.
Hóa trị bổ trợ là gì?
Hóa trị được sử dụng để điều trị nhiều loại ung thư. Hóa trị bổ trợ là khi bạn hóa trị sau đợt điều trị chính, thường là phẫu thuật.
Trong phần này, chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn về cả hóa trị liệu bổ trợ và tân bổ trợ, thời điểm chúng thường được sử dụng và lý do tại sao bác sĩ của bạn có thể đề xuất phương pháp này thay vì phương pháp kia.
Hóa trị bổ trợ là gì?
Liệu pháp bổ trợ là bất kỳ loại trị liệu nào theo sau phương pháp điều trị chính. Vì vậy, hóa trị bổ trợ diễn ra sau khi bạn đã điều trị bước đầu, chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ khối u ung thư.
Mục tiêu chính của hóa trị liệu bổ trợ là giảm khả năng ung thư tái phát và cải thiện kết quả điều trị bước đầu. Đôi khi các tế bào ung thư có thể bị bỏ lại sau phẫu thuật. Cũng có thể các tế bào ung thư đang lưu thông trong máu hoặc hệ bạch huyết của bạn.
Các tế bào ung thư di chuyển không xuất hiện trên các xét nghiệm hình ảnh. Nếu không được điều trị, chúng có thể tìm đường đến các cơ quan ở xa để hình thành khối u mới.
Hóa trị bổ trợ thường được khuyến nghị khi nào?
Bác sĩ có thể đề nghị hóa trị bổ trợ nếu:
- Bạn mắc một loại ung thư cụ thể hoặc mang một số dấu ấn sinh học được biết là phản ứng tốt với thuốc hóa trị.
- Bạn mang các đột biến gen cụ thể có nguy cơ tái phát ung thư cao.
- Trong khi phẫu thuật, các tế bào ung thư đã được tìm thấy trong các hạch bạch huyết của bạn.
- Ung thư của bạn không dương tính với các thụ thể hormone, khiến liệu pháp hormone không hiệu quả.
- Bạn bị ung thư giai đoạn sau.
Các liệu pháp bổ trợ thường được sử dụng để điều trị các bệnh ung thư sau:
- Nhũ hoa
- Phổi
- Đại tràng
Mặc dù vậy, có những yếu tố riêng lẻ hướng dẫn quyết định sử dụng hóa trị bổ trợ.
Việc sử dụng hóa trị bổ trợ có thể phụ thuộc vào một số dấu ấn sinh học nhất định. Tất cả những yếu tố này phải được xem xét khi quyết định liệu hóa trị bổ trợ có khả năng mang lại lợi ích hay không.
Hóa trị tân bổ trợ là gì?
Hóa trị tân dược có nghĩa là hóa trị diễn ra trước khi điều trị chính. Mục tiêu là để cải thiện khả năng thành công của phương pháp điều trị chính, thường là phẫu thuật hoặc xạ trị. Cũng như hóa trị bổ trợ, có nhiều yếu tố liên quan đến việc lựa chọn thời điểm hóa trị tân bổ trợ.
Bác sĩ của bạn có thể đề nghị hóa trị tân bổ trợ trong các tình huống sau:
- Khối u nguyên phát lớn hoặc chèn ép vào các cơ quan quan trọng, có thể khiến phẫu thuật trở nên phức tạp và nguy hiểm. Hóa trị có thể thu nhỏ khối u trước để việc loại bỏ ít rủi ro hơn.
- Có khả năng các tế bào ung thư đã tách ra khỏi khối u nguyên phát. Bất kỳ biến chứng nào từ phẫu thuật đều có thể trì hoãn việc bắt đầu hóa trị bổ trợ. Bắt đầu với hóa trị liệu có thể ngăn chặn khối u phát triển ở các cơ quan xa.
Thực hiện hóa trị trước có thể giúp các bác sĩ thấy hiệu quả của nó. Điều đó có thể được đưa vào một kế hoạch điều trị dài hạn. Trong ung thư vú, thu nhỏ khối u trước khi phẫu thuật có thể cho phép phẫu thuật bảo tồn vú thay vì phẫu thuật cắt bỏ vú.
Bác sĩ của bạn có thể sẽ sử dụng các xét nghiệm hình ảnh để theo dõi sự co lại của khối u bằng hóa trị liệu tân dược. Trong một số trường hợp, có thể có một phản ứng hoàn toàn bệnh lý. Điều này có nghĩa là không tìm thấy ung thư trong mô bị loại bỏ trong quá trình phẫu thuật. Phản ứng của bạn đối với liệu pháp tân bổ trợ có thể giúp định hướng các quyết định về liệu pháp bổ trợ.
Hóa trị và hóa trị bổ trợ có gì khác nhau?
Hóa trị là phương pháp sử dụng thuốc là các loại hóa chất hay chất gây độc tế bào nhằm tiêu diệt các tế bào ác tính và ngăn chặn chúng phát triển và tăng sinh trong cơ thế. Hóa trị có thể giúp điều trị khỏi bệnh ung thư hoặc giảm bớt các triệu chứng cũng như tăng chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ của người bệnh tùy vào từng giai đoạn. Hoa trị được dùng đơn độc và là phương pháp chính giúp tiêu diệt tế bào ung thư và điều trị bệnh.
Hóa trị bổ trợ là một thuật ngữ sử dụng trong hóa trị, nó là phương pháp giúp tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư ác tính còn sót lại sau khi bệnh nhân đã được làm phẫu thuật loại bỏ đi khối u. Hóa trị bổ trợ nhằm phòng ngừa bệnh quay lại và tái phát ở bệnh nhân sau phẫu thuật.
Xem thêm: U Lành Tính và U Ác Tính? Quá Trình Tế Bào Ung Thư Phát Triển
Điểm mấu chốt là: Hóa trị bổ trợ là hóa trị mà bạn nhận được sau khi điều trị chính, chẳng hạn như phẫu thuật hoặc xạ trị. Hóa trị tân dược là khi bạn được hóa trị trước khi điều trị chính.
Việc bạn được hóa trị trước hay sau khi điều trị bước đầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại ung thư, dấu ấn sinh học, kích thước và vị trí của khối u. Mục tiêu của hóa trị bổ trợ là giúp giảm nguy cơ ung thư lan rộng hoặc tái phát trở lại.
Tác dụng phụ của hóa trị hoặc hóa trị bổ trợ
Bất kể khi nào bạn nhận được nó, có rất nhiều tác dụng phụ tiềm ẩn đối với hóa trị. Những tác dụng phụ này có thể thay đổi khá nhiều từ loại thuốc hóa trị này sang loại thuốc hóa trị khác.
Thuốc hóa trị hoạt động bằng cách tấn công các tế bào phát triển nhanh, như tế bào ung thư. Nhưng một số tế bào khỏe mạnh cũng phát triển nhanh. Những tế bào khỏe mạnh này có thể bị hư hại trong quá trình này. Điều này có thể gây ra tác dụng phụ như:
- Buồn nôn ói mửa.
- Mệt mỏi.
- Rụng tóc.
- Dễ bị bầm tím và chảy máu.
- Lở miệng, khô miệng.
- Sự nhiễm trùng.
- Thiếu máu.
- Ăn mất ngon.
- Giảm cân.
- Tiêu chảy, táo bón.
- Tình trạng nước tiểu và bàng quang mất kiểm soát.
- Tê, ngứa ran, đau dây thần kinh.
- Thay đổi da và móng tay.
- Thay đổi tâm trạng.
- Thay đổi ham muốn và chức năng tình dục.
- Mất tập trung và tập trung, thường được gọi là “não hóa trị”.
Một số loại thuốc hóa trị có thể gây ra tác dụng phụ lâu dài như:
- Mãn kinh sớm.
- Tổn thương thần kinh.
- Tổn thương tim, phổi hoặc thận.
Nhóm chuyên khoa ung thư của bạn sẽ cung cấp cho bạn các mẹo tự chăm sóc để giúp bạn đối phó với nhiều tác dụng phụ này. Họ thậm chí có thể giúp ngăn ngừa một số bệnh, chẳng hạn như buồn nôn, bằng cách cho bạn dùng thuốc cùng với quá trình điều trị của bạn.
Hóa trị hay hóa trị bổ trợ phù hợp với bạn?
Hóa trị có phải là một phần cần thiết trong kế hoạch điều trị của bạn không? Bạn nên có nó trước hoặc sau khi điều trị chính? Đây là những quyết định mà bạn sẽ thảo luận với bác sĩ chuyên khoa ung thư ngay sau khi chẩn đoán. Dưới đây là một số câu hỏi bạn có thể muốn hỏi:
- Tại sao bạn đề xuất hóa trị bổ trợ hoặc tân bổ trợ? Mục tiêu là gì?
- Tôi có thể mong đợi điều gì nếu tôi hóa trị?
- Có bất kỳ lựa chọn thay thế?
- Các tác dụng phụ và biến chứng tiềm ẩn là gì?
- Tôi sẽ cần bao nhiêu phương pháp điều trị?
- Các phương pháp điều trị sẽ diễn ra ở đâu và chúng sẽ kéo dài bao lâu?
- Bảo hiểm y tế của tôi sẽ chi trả cho nó? Nếu tôi không có bảo hiểm y tế thì sao?
- Làm sao chúng ta biết nó đang hoạt động?
- Nếu nó không hoạt động, tiếp theo là gì?
- Những loại liệu pháp bổ trợ nào khác có thể được sử dụng với bệnh ung thư?
Đây là những câu hỏi mà bạn nên hỏi bác sĩ điều trị của mình để chắc chắn rằng bạn phù hợp với loại hóa trị nào.
Các liệu pháp điều trị ung thư khác
Ngoài hóa trị, các phương pháp điều trị bổ trợ có thể bao gồm:
- Liệu pháp hormone thường được sử dụng cho bệnh ung thư dương tính với thụ thể hormone.
- Liệu pháp miễn dịch có thể được sử dụng để giúp hệ thống miễn dịch của bạn nhận biết và chống lại các tế bào ung thư.
- Xạ trị có thể giúp nhắm mục tiêu một khối u hoặc cơ quan cụ thể.
- Liệu pháp nhắm mục tiêu có thể là một lựa chọn cho bệnh ung thư mang đột biến hoặc bất thường cụ thể.
Nguồn tham khảo
- https://www.rockymountaincancercenters.com/cancer-treatments/adjuvant-neoadjuvant-chemotherapy
- https://www.healthline.com/health/cancer/adjuvant-chemotherapy
Kết luận
Nếu kế hoạch điều trị ung thư của bạn bao gồm hóa trị tân bổ trợ, bạn có khả năng bắt đầu hóa trị rất nhanh để có thể tiến hành phẫu thuật.
Nếu kế hoạch điều trị của bạn bao gồm hóa trị bổ trợ, bạn có thể sẽ bắt đầu điều trị trong vòng 30 ngày sau phẫu thuật. Số lượng và tần suất điều trị sẽ phụ thuộc vào loại ung thư của bạn và mức độ xâm lấn của nó. Một số hóa trị liệu bổ trợ được thực hiện trong một vài chu kỳ điều trị trong khi một số khác được thực hiện trong tối đa 10 năm.
Trên đây là bài viết về hóa trị và hóa trị bổ trợ mà Chek Genomics muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng những kiến thức này sẽ hữu ích với bạn. Đừng quên theo dõi Chek qua các bản tin hàng ngày bạn nhé.
