Bạn đã biết quá trình lây lan và các loại ung thư đại trực tràng chưa? Cùng CHEK Genomics tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Ung thư đại trực tràng là một trong những căn bệnh ung thư phổ biến ở Việt Nam với những triệu chứng không rõ ràng và rất khó được phát hiện sớm. Vậy ung thư đại trực tràng là gì? Các loại ung thư đại trực tràng phổ biến? Cùng tham khảo bài viết sau nhé!
Ung thư đại trực tràng là gì? Bắt đầu từ đâu?
Hầu hết các bệnh ung thư đại trực tràng bắt đầu ở lớp lót bên trong (niêm mạc) của đại tràng hoặc trực tràng. Những sự tăng sinh này được gọi là polyp.
Theo thời gian, một số polyp trở thành ung thư, nhưng không phải tất cả các polyp đều trở thành ung thư. Khả năng polyp biến thành ung thư phụ thuộc vào loại polyp. Hai loại polyp chính bao gồm:
- Polyp tuyến: Những polyp này đôi khi trở thành ung thư. Do đó, u tuyến được coi là tổn thương tiền ung thư.
- Polyp tăng sản: Những polyp này thường lành tính, kích thước nhỏ và hiếm khi phát triển thành ung thư.
Các yếu tố khác có thể làm cho polyp dễ phát triển thành ung thư hoặc tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm:
- Polyp lớn hơn 1 cm
- Có nhiều hơn 2 polyp
- Sau khi cắt bỏ polyp, kiểm tra có nghịch sản. Chứng nghịch sản là một tổn thương tiền ung thư khác. Điều này có nghĩa là trong một polyp, hoặc trong một vùng niêm mạc của đại tràng hoặc trực tràng, các tế bào có những đặc điểm bất thường, nhưng chúng không phải là tế bào ung thư thực sự.
Quá trình lây lan của ung thư đại trực tràng
Nếu ung thư hình thành từ polyp, nó có thể phát triển từ thành đại tràng hoặc trực tràng theo thời gian.
Thành của đại tràng và trực tràng được hình thành từ nhiều lớp. Ung thư đại trực tràng bắt đầu ở lớp trong cùng (niêm mạc) của thành và có thể phát triển ra ngoài qua một số hoặc tất cả các lớp của đại tràng.
Các tế bào ung thư có thể theo các mạch bạch huyết, hoặc mạch máu để di chuyển đến các hạch bạch huyết lân cận hoặc đến các bộ phận xa của cơ thể.
Giai đoạn (mức độ lây lan) của ung thư đại trực tràng phụ thuộc vào mức độ lan rộng của nó vào các lớp của thành đại trực tràng và mức độ lan rộng ra bên ngoài đại tràng hoặc trực tràng.
Xem thêm:
Các loại ung thư đại trực tràng
Carcinoma tuyến
Carcinoma tuyến (ung thư biểu mô tuyến) chiếm khoảng 96% ung thư đại trực tràng. Loại ung thư này bắt đầu bằng việc các tế bào sản xuất chất nhầy để bôi trơn các tế bào lót trong đại và trực tràng. Một số phân nhóm dưới của ung thư biểu mô tuyến, chẳng hạn như ung thư biểu mô tuyến tế bào nhẫn và ung thư biểu mô tuyến tiết nhầy, có thể có tiên lượng xấu hơn.
U Carcinoid
Carcinoid là những khối u bắt đầu trong các tế bào trong đại trực tràng sản xuất ra các hormone đặc biệt. Thông thường, chúng không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến nhất.
Khối u mô đệm đường tiêu hóa (GIST)
Những khối u này bắt nguồn từ mô cơ của đường tiêu hóa, nhưng hiếm khi ở đại tràng. Bạn đầu, chúng có thể lành tính (không phải ung thư), nhưng nhiều trong số chúng sẽ trở thành ung thư. Khi điều này xảy ra, chúng được gọi là sarcoma.
Nếu khối u không lan rộng, phẫu thuật là phương pháp điều trị thông thường.
Lymphoma
Lymphoma (Ung thư hạch bạch huyết) là một loại ung thư thường bắt đầu ở các hạch bạch huyết, là một phần của hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, nó cũng có thể bắt đầu ở đại tràng hoặc trực tràng.
Sarcoma
Là loại ung thư có thể bắt nguồn từ các mạch máu hoặc các lớp có hay các mô liên kết khác trong thành đại tràng và trực tràng. Rất hiếm gặp Sarcoma của đại trực tràng.
Ung thư đại trực tràng gia đình (FCC)
Có tới 15% bệnh nhân ung thư đại trực tràng có thành viên gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng nhưng không biết hội chứng ung thư đại trực tràng, chẳng hạn như bệnh polyp tuyến thượng thận gia đình (FAP) hoặc ung thư đại trực tràng, bệnh ung thư đại trực tràng không polyp di truyền (HNPCC).
Ung thư đại trực tràng ở những gia đình này có thể di truyền theo kiểu trội nhiễm sắc thể thường. Khi nghiên cứu di truyền các thế hệ tiếp theo, các gen có thể được phát hiện để giải thích tiểu sử của gia đình này.
Hội chứng Peutz -Jeghers (PJS)
Hội chứng Peutz-Jeghers[1] là một rối loạn di truyền trội trên nhiễm sắc thể thường liên quan đến các đặc điểm sau:
- Xuất hiện các dát hắc tố ( đốm xanh đậm hoặc nâu)
- Những nốt đốm này có thể nằm xung quanh và trong miệng, kể cả trên môi và quanh mắt, lỗ mũi và hậu môn. Dát hắc tố cũng có thể xuất hiện trên ngón tay. Các tổn thương có thể giải mờ dần khi trưởng thành.
- Có nhiều polyp trong đường tiêu hóa
- Tăng nguy cơ có khối u lành tính (không phải ung thư) của buồng trứng và tinh hoàn
- Tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày, thực quản, vú, ruột kết và tuyến tụy
- Hội chứng Peutz-Jeghers là do đột biến gen có tên STK11 trên nhiễm sắc thể 19, hoạt động như một gen ức chế khối u.
Vị thành niên Polyposis của đại trực tràng
Chứng rối loạn khởi phát ở trẻ em hiếm gặp này là một rối loạn nhiễm sắc thể trội do đột biến ở một số gen khuynh hướng ung thư, bao gồm gen SMAD4/DPC4 và BMP 1A. Tình trạng này ít nhiều có liên quan đến sự phát triển của polyp, có thể xuất hiện khắp đường tiêu hóa.
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Bệnh tiêu chảy
- Xuất huyết
- Bệnh lý ruột thiếu protein
Bệnh polyp vị thành niên có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư đường tiêu hóa và tuyến tụy. Hầu hết các bệnh nhân được phát hiện là các trường hợp lẻ tẻ (xuất hiện lần đầu tiên trong gia đình). Tuy nhiên, đây thực sự có thể là kết quả của việc giảm khả năng xâm nhập (nghĩa là đột biến gen gây bệnh có ở cả bố và mẹ mà không có triệu chứng).
Kết luận
Hy vọng những thông tin được đề cập trên bài sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các loại ung thư đại trực tràng. Đừng quên theo dõi CHEK Genomics để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích và thú vị khác nhé