Ung thư tuyến tụy là gì? Triệu chứng, Cách chẩn đoán và Điều trị

Ung thư tuyến tụy nguy hiểm nhưng lại phát triển lặng lẽ, khó phát hiện sớm, đến khi cơ thể có dấu hiệu bất thường thì bệnh đã tới giai đoạn muộn rồi. Trong bài viết này, Chek Genomics sẽ giới thiệu tới bạn tổng quan về tuyến tụy của cơ thể, ung thư tuyến tụy, các triệu chứng phổ biến, cách chẩn đoán – sàng lọc và những phương pháp điều trị chủ yếu ở Việt Nam. 

Tổng quan về tuyến tụy của bạn?

tuyến tụy

Tuyến tụy là một cơ quan bụng nằm phía sau dạ dày và được bao quanh bởi lá lách, gan và ruột non. Nó là một phần quan trọng của hệ thống tiêu hóa và chịu trách nhiệm điều chỉnh lượng đường trong máu.

Tuyến tụy nằm ở bụng. Một phần của nó được đặt giữa dạ dày và cột sống. Phần khác tìm thấy vị trí của nó trong đường cong của phần đầu tiên của ruột non, được gọi là tá tràng.

Đầu của tuyến tụy nằm ở phía bên phải của bụng và được kết nối với tá tràng thông qua ống tụy. Đuôi của tuyến tụy kéo dài sang phía bên trái của cơ thể.

Tuyến tụy tiết ra các enzyme tiêu hóa như amylase, protease và lipase vào tá tràng. Những enzyme này giúp tiêu hóa đường, protein và chất béo tương ứng. Các đảo nhỏ của Langerhans được nhúng vào tuyến tụy tiết ra các hormone như insulin và glucagon vào máu.

Khái niệm về ung thư tuyến tụy

ung thư tuyến tụy

Ung thư tuyến tụy bắt đầu trong các mô của tuyến tụy của bạn – một cơ quan trong bụng nằm phía sau phần dưới của dạ dày. Tuyến tụy của bạn giải phóng các enzyme hỗ trợ tiêu hóa và sản xuất hormone giúp quản lý lượng đường trong máu của bạn.

Các khối u tuyến tụy giai đoạn đầu thường không xuất hiện trên các xét nghiệm nếu bạn làm các xét nghiệm bằng hình ảnh. Vì lý do này, nhiều người không nhận được chẩn đoán cho đến khi ung thư đã lan rộng (di căn). Ung thư tuyến tụy cũng kháng với nhiều loại thuốc ung thư thông thường, khiến nó nổi tiếng là khó điều trị.

Có hai loại khối u tuyến tụy chính:

  • Khối u ngoại tiết: Hơn 90% của tất cả các khối u tuyến tụy là khối u ngoại tiết.
  • Khối u thần kinh nội tiết: Ít hơn 10% khối u tuyến tụy là khối u thần kinh nội tiết (NETs). 

Triệu chứng để phát hiện ung thư tuyến tụy

Các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư tuyến tụy có thể bao gồm:

  • Đau bụng lan ra lưng.
  • Mất cảm giác ngon miệng hoặc giảm cân ngoài ý muốn.
  • Vàng da và lòng trắng mắt (vàng da).
  • Phân sáng màu.
  • Nước tiểu sẫm màu.
  • Ngứa da.
  • Cục máu đông hình thành.
  • Mệt mỏi.

Nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy tăng nếu bạn có các yếu tố sau:

  • Hút thuốc.
  • Tiểu đường.
  • Viêm mãn tính của tuyến tụy (viêm tụy).
  • Tiền sử gia đình.
  • Béo phì.
  • Tuổi già, vì hầu hết mọi người được chẩn đoán sau 65 tuổi.

Sự kết hợp của hút thuốc, bệnh tiểu đường và ăn uống kém làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy.

Xem thêm: Dấu hiệu sớm ung thư tuyến tụy và Cách phòng tránh hiệu quả

Cách sàng lọc và chẩn đoán ung thư tuyến tụy ở Việt Nam

Ở Việt Nam hiện nay đã có các phương pháp chẩn đoán ung thư tuyến tụy giúp phát hiện sớm tình trạng bệnh như:

  • Thực hiện khám lâm sàng, khai thác tiền sử bệnh: Khi bạn đến các cơ sở y tế nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc ung thư tuyến tụy, bạn sẽ được làm các xét nghiệm và trao đổi về tiền sử bệnh của mình.
  • Làm xét nghiệm máu để tìm ra ung thư như CA 19-9 hay CYFRA 21-1.
  • Siêu âm ổ bụng để quan sát được hình ảnh, kích thước và vị trí của khối u.
  • Chụp CT hoặc MRI để phát hiện vị trí, tình trạng của khối u đã di căn hay chưa. 

Các phương pháp điều trị chủ yếu

Điều trị cụ thể phụ thuộc vào các yếu tố nhất định, bao gồm:

  • Vị trí chính xác của khối u.
  • Đó là giai đoạn nào.
  • Sức khỏe tổng thể của bạn.
  • Tình trạng ung thư đã lan rộng ra ngoài tuyến tụy.

Phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy bao gồm các phương pháp dưới đây:

Phẫu thuật

phẫu thuật

Phẫu thuật là cách thực tế duy nhất để chữa ung thư tuyến tụy. Nhưng các bác sĩ phẫu thuật chỉ khuyên dùng nó khi họ nghĩ rằng họ có thể loại bỏ tất cả các bệnh ung thư. 

Để phẫu thuật thành công, ung thư phải được giới hạn hoàn toàn ở tuyến tụy. Ngay cả khi đó, loại bỏ hoàn toàn ung thư có thể không thể.

Có một vài kỹ thuật phẫu thuật khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và kích thước của khối u:

Thủ tục whipple 

Nếu khối u nằm ở đầu tuyến tụy của bạn, bác sĩ có thể đề nghị thủ tục Whipple. Phương pháp phẫu thuật này loại bỏ đầu tuyến tụy, tá tràng, túi mật, một phần ống mật và các hạch bạch huyết gần đó.

Bác sĩ phẫu thuật của bạn sau đó sẽ gắn ống mật và tuyến tụy còn lại của bạn vào ruột non của bạn. Điều này thiết lập lại đường tiêu hóa của bạn.

Cắt bỏ tuyến tụy xa

Nếu khối u nằm ở đuôi tuyến tụy của bạn, bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tuyến tụy xa. Trong thủ tục này, một bác sĩ phẫu thuật loại bỏ đuôi tuyến tụy của bạn và một số cơ thể tuyến tụy. Trong hầu hết các trường hợp, họ cũng sẽ loại bỏ lá lách của bạn.

Vì lá lách của bạn giúp chống lại nhiễm trùng, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể khuyên bạn nên tiêm một số loại vắc-xin nhất định trước khi phẫu thuật cắt bỏ tuyến tụy xa.

Cắt bỏ toàn bộ

Nếu ung thư đã lan rộng khắp toàn bộ tuyến tụy của bạn, nhưng cắt bỏ (loại bỏ) vẫn có thể, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể xem xét cắt bỏ toàn bộ tuyến tụy. 

Có thể sống mà không có tuyến tụy, nhưng nó có thể gây ra tác dụng phụ lớn. Tuyến tụy của bạn tạo ra insulin và các hormone khác giữ lượng đường trong máu ở mức an toàn. Nếu không có tuyến tụy, bạn sẽ phát triển bệnh tiểu đường và cần tiêm insulin để tồn tại. Ngoài ra, bạn sẽ cần uống thuốc men tụy để giúp tiêu hóa.

Hóa trị

hóa trị

Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cung cấp các loại thuốc này ở dạng thuốc viên hoặc thông qua IV ở cánh tay của bạn.

Các nhà cung cấp sử dụng hóa trị như một phương pháp điều trị độc lập, đặc biệt là đối với những người bị ung thư tuyến tụy tiến triển. Họ cũng có thể đề nghị hóa trị trước khi phẫu thuật để thu nhỏ khối u hoặc sau phẫu thuật để tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào còn lại.

Xạ trị

xạ trị

Xạ trị sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Thông thường, các nhà cung cấp kết hợp xạ trị với hóa trị (hóa xạ trị). Họ có thể đề nghị nó trước khi phẫu thuật, sau phẫu thuật hoặc là một phần của điều trị ung thư chính của bạn.

Liệu pháp nhắm mục tiêu

điều trị trúng đích

Phương pháp điều trị này sử dụng các loại thuốc “nhắm mục tiêu” vào một số protein nhất định. Những protein này kiểm soát cách các tế bào ung thư phát triển và lây lan. 

Hỏi - Đáp

Ung thư tuyến tụy có nguy hiểm không?
Ung thư tuyến tụy là một căn bệnh nguy hiểm bởi nó không chỉ ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của bạn mà nó còn có thể cướp mất đi sinh mạng của bạn.
Ung thư tuyến tụy có chữa được không?
Mặc dù ung thư tuyến tụy có tỷ lệ sống sót thấp, nhưng có thể thuyên giảm hoàn toàn nếu phát hiện và điều trị sớm. Cách duy nhất để chữa ung thư tuyến tụy một cách thực tế là phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn ung thư.
Ung thư tuyến tụy sống được bao lâu?

Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sót sau năm năm đối với những người bị ung thư tuyến tụy là 11%. Điều này có nghĩa là 11 trong số 100 người vẫn còn sống năm năm sau khi chẩn đoán.

Tỷ lệ sống sót chỉ là ước tính. Họ không thể cho bạn biết bạn sẽ sống được bao lâu hoặc bạn sẽ đáp ứng với điều trị tốt như thế nào. 

Kết

Ở những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy do khuynh hướng di truyền, các bác sĩ khuyên bạn nên theo dõi bằng các xét nghiệm hình ảnh và siêu âm nội soi.

Nếu bạn có một thành viên gia đình độ một (cha mẹ hoặc anh chị em) bị ung thư tuyến tụy, bạn nên trao đổi với bác sĩ về nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy, làm sàng lọc thích hợp và xét nghiệm di truyền.

Theo dõi Chek để cập nhật bản tin sức khỏe bổ ích hàng ngày bạn nhé.

0 0 đánh giá
Đánh giá bài viết
Theo dõi
Thông báo của
guest

0 Góp ý
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận
0
Rất thích suy nghĩ của bạn, hãy bình luận.x