Ung thư da là căn bệnh thường gặp mà nguyên nhân chính dẫn đến bệnh là do sự tiếp xúc trực tiếp với các tia tử ngoại trong một khoảng thời gian kéo dài. Căn bệnh này không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, diện mạo mà còn nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Để giúp cho bạn hiểu rõ hơn về các thông tin của căn bệnh này chúng tôi xin gửi đến bạn bài viết dưới đây.
Ung thư da là gì?
Ung thư da là tình trạng các tế bào da phân chia và phát triển một cách bất thường không kiểm soát sau đó phát triển thành ung thư. Tế bào ung thư sẽ phát triển và sau đó sẽ tiếp tục xâm nhập vào các khu vực và các bộ phận khác của cơ thể. Đây chính là giai đoạn cuối của căn bệnh ung thư được gọi là di căn.
Da là bộ phận quan trọng có bề mặt diện tích lớn nhất trên cơ thể người. Có tác dụng bao bọc và bảo vệ cơ thể tránh khỏi các tác nhân có hại của môi trường. Tuy nhiên da lại là một bộ phận rất dễ bị tổn thương nên cũng cần chúng ta lưu ý chăm sóc và nuôi dưỡng khỏe mạnh. Các tế bào ung thư da có nguồn gốc xuất phát từ những biểu mô da và những tuyến phụ thuộc vào da.
Theo như thống kê thì căn bệnh này thường xuất hiện ở những người cao tuổi, xuất hiện nhiều ở nam giới hơn ở nữ giới. Vùng da hở thường là nơi mà các tế bào ung thư da xuất hiện. Ngoài ra theo như yếu tố dịch tễ thì có đến 90% nơi xuất hiện của nó là tại các vùng da trên mặt.
Các bệnh nhân mắc phải căn bệnh này đa số sinh sống tại các khu vực gần miền xích đạo, những nói có tia bức xạ cực tím lớn. Các khu vực này có môi trường gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe da của con người.
Dấu hiệu nhận biết ung thư da
Ung thư da là loại bệnh có các dấu hiệu có thể nhận ra bằng mắt thường. Dưới đây là các dấu hiệu của căn bệnh này
Xuất hiện các mảng da sần sùi, thô ráp và đóng vảy không rõ nguyên nhân.
Khi bạn dùng mắt thường nhìn thấy trên da xuất hiện các mảng da thô ráp, sần sùi hoặc các mảng vảy da có màu bất thường thì bạn cần phải lưu ý rất nhiều. Các mảng da có hiện tượng chuyển từ màu nâu đến màu hồng động trên cơ thể. Các vết này sẽ xuất hiện nhiều tạo các bộ phận như ở da mặt, phần đầu và hai tay.
Đây là những dấu hiệu phát bệnh của bệnh sừng dày, dấu hiệu tổn thương da của thời kỳ tiền ung thư. Tình trạng này thường gặp ở những người có nước da sáng trắng hoặc những người có làn da bị tổn thương do tiếp xúc lâu với ánh sáng mặt trời.
Xuất hiện nốt u tròn như hạt ngọc, trong, mờ ở dưới da
Các đặc điểm của nốt u này gồm:
- Hình dáng giống với hình của viên ngọc, lúc sờ vào cảm thấy hơi mềm.
- Bên trong nốt u thì mờ nhưng màu bóng như sáp.
- Giống như bị nổi mụn nhưng không có nhân và bị lõm ở giữa nốt u.
Nếu các nốt như miểu ta xuất hiện trên da của bạn thì rất có thể là bạn đã mắc phải căn bệnh ung thư biểu mô tế bào đáy rồi đấy. Ngoài ra, làn da của bạn cũng rất dễ bị chảy máu hoặc đôi khi xuất hiện những tia máu đang xen kẽ nhau trên bề mặt da vì đã bịa giãn nở.
Tại các vùng da bị tổn thương sẽ có màu đỏ, dùng tay nhấn vào thấy chắc và rắn
Trên da đột nhiên xuất hiện những vùng màu đỏ, cứng và xỉn màu. Sau đó một thời gian thì các tế bào đó dần lan rộng ra xung quanh vùng da bị tổn thương. Phần trung tâm của nó bị trũng xuống, hoặc cũng có thể bị loét ở giữa.
Phần bị loét sẽ gặp phải các tình trạng như:
- Một vòng mô khác được hình thành và phát triển nhanh chóng ngay trong khu vực ban đầu của khối u.
- Xuất hiện và phát triển thành mảng giòn, cứng ở trên khối u, nhưng lại có màu khác biệt hoàn toàn với nó.
- Vết thương bị loét trong một thời gian dài nhưng không thấy lành da lại.
Vùng da bị tổn thương hình thành khối u trông giống như những nốt mụn trứng cá hoặc mụn viêm thông thường. Tuy nhiên nó không có nhân và không thể nặn đi hết chân trắng như những nốt mụn thông thường. Các vị trí thường xuất hiện các khối u năm tập trung chủ yếu ở vùng da mặt, tay và tai của người bệnh.
Các tổn thương trên da còn được phát hiện ở những người da sẫm màu có thể được phát hiện ngay cả khi những vùng đó không có bất kỳ sự tiếp xúc nào với ánh sáng mặt trời cả.
Xuất hiện các nốt ruồi bất thường trên cơ thể
Nếu da bạn có sự xuất hiện của những nốt ruồi bất thường mà trước đây chưa từng thấy và trông rất khác lạ. Bạn hãy đến gặp ngay các bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra bệnh chính xác nhất khi bạn có các dấu hiệu như:
Các nốt ruồi mới xuất hiện trên da sau đó dần thay đổi thành đốm màu nâu. Ngày càng thẫm màu cùng đó là các vết đốm cũng đậm màu hơn ban đầu.
Nốt ruồi đã có trên da từ lâu bị thay đổi màu sắc và kích thước bất thường. Chạm bằng tay sẽ thấy thô ráp khác thường, ngoài ra cũng có thể chảy máu.
Một trong những dấu hiệu của khối u hắc tố xuất hiện chính là có sự thay đổi đột ngột của các nốt ruồi trên cơ thể người. Cần phải để ý và thường xuyên kiểm tra các nốt ruồi của bạn để biết chính xác liệu có phải bạn đang đối mặt với căn bệnh này không. Các dấu hiệu bệnh trên da có thể nhận biết như:
- A – Asymmetric: Nốt ruồi có tính bất đối xứng và méo mó.
- B – Border irregularity: Nốt ruồi có bờ không đều hoặc lan tràn.
- C – Color Variegation: Nốt ruồi có màu sắc không đồng nhất.
- D – Diameter: Nốt ruồi có đường kính lớn hơn 0,5cm.
- E – Enlargement hoặc Evolution: Nốt ruồi xuất hiện sự lan rộng hoặc tiến triển.
Trên da xuất hiện những tổn thương có viền không rõ màu
Nếu trên da bạn xuất hiện những đốm tối màu lạ mắt, xuất hiện không nguyên nhận và bất thường về màu sắc, chạm vào thấy đau thì bạn nên đi khám để có chẩn đoán chính xác nhất nhé.
Những nơi có thể xuất hiện những tổn thương bất thường này thường ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu các ngón tay hoặc đầu các ngón chân. Một số vị trí khác cũng có thể xuất hiện những đốm này là ở quanh khu vực âm đạo, hoặc quanh hậu môn.
Trên da xuất hiện những mụn cứng có màu vàng
Biểu hiện của bệnh ung thư da là trên da xuất hiện những mụn cứng có màu vàng. Loại ung thư này gọi là ung thư biểu mô tuyến bã nhờn. Các nốt mụn như thế có thể xuất hiện ở các vùng trên cơ thể như vùng đầu, cổ, thân mình hoặc ở vùng của cơ quan sinh dục.
Xuất hiện khối u màu đỏ như thịt hoặc các vết bầm tím
Đặc điểm của khối u thường sẽ:
- Có màu đỏ, xanh,tím hoặc có màu đỏ như màu của thịt tươi sống.
- Hình dáng giống như một cái nhọt nhỏ.
- Phần trung tâm khối u bị lõm.
Đây là loại ung thư tế bào Merkel rất hiếm gặp. Thường phát triển trên các vùng da bị tổn thương ở khu vực của mặt, đầu và cổ. Đối tượng của bệnh là những người lớn tuổi có tiền sử tiếp xúc với ánh sáng mặt trời quá nhiều hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu.
Xuất hiện các mảng lớn màu đỏ hoặc tím
Các mảng da này sẽ có màu đỏ hoặc màu tím. Ung thư da Sarcoma Kaposi hầu như chỉ xuất hiện ở những bệnh nhân bị HIV/AIDS hoặc bệnh nhân cấy ghép nội tạng. Loại ung thư này sẽ phát triển trong các mạch máu ở da và gây ra những tổn thương hoặc khối u trên da không gây đau ở mặt hoặc ở chân.
Nguyên nhân gây ung thư da
Nói về nguyên nhân xuất hiện của căn bệnh ung thư da có thể kể đến là:
Tiếp xúc với các tia phóng xạ
- Tiếp xúc với bức xạ cực tím: Là các tia bức xạ do ánh sáng mặt trời, đèn tử ngoại chiếu trực tiếp lên da của người. Các vùng da bị tiếp xúc thường xuyên và lâu dài sẽ dễ bị tổn thương và gây ra ung thư da.
- Tiếp xúc với bức xạ ion hóa: Những người tiếp xúc với bức xạ ion hóa có các khối ung thư da xuất hiện sau 14-15 năm tiếp xúc.
Các hội chứng di truyền từ gia đình
Các hội chứng gia đình làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:
- Bệnh xơ da nhiễm sắc: thường xuất hiện ở các bệnh nhân trước 20 tuổi. Biểu hiện của bệnh là da toàn thân bị tổn thương, da dày, xơ, có nhiều vảy da bị bong.
- Hội chứng tế bào dạng nơ-vi: do đột biến nhiễm sắc thể (NST) kết hợp với các nang xương hoặc các hốc lõm ở bàn tay, bàn chân.
- Hội chứng Gardner: xuất hiện những tổn thương u nang bì và u nang dưới da.
- Hội chứng Torres: Ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tuyến bã không di truyền kèm theo ung thư đại tràng và ung thư bóng Vater.
Các bệnh lý về da có trước trên cơ thể
- Bệnh dày sừng quang hóa: Người có bệnh lý này có thể có nguy cơ chuyển hóa thành ung thư da từ 1-20%. Những tổn thương xuất hiện là những mảng ban đỏ, sần sùi và có vảy. Xuất hiện ở các vùng da hở như ở vùng đầu, vùng cổ. Bệnh này có thể tự tiêu biến trong trường hợp người bệnh giảm tiếp xúc với các tia bức xạ cực tím.
- Bệnh Bowen[1]: Có tới 3-5% nguy cơ chuyển thành ung thư da đối với những người có bệnh lý này. Người mắc bệnh xuất hiện các vết ban đỏ có vảy, bờ vết ban rõ, gặp nhiều ở người lớn tuổi.
- Tàn nhang: Những người có nhiều vết nám hoặc tàn nhang cũng có nguy cơ ung thư da cao hơn so với những người có làn da khỏe mạnh.
- Nhiễm trùng: Người bị nhiễm virus HPV cũng dễ bị ung thư da. Virus này thường được tìm thấy trong phần nhiều những người có biểu mô dạng hạt cơm là tổn thương của tiền ung thư.
- Viêm da mãn tính, chấn thương da: Các tế bào ung thư phát triển trên vùng da bị tổn thương trước đó như các vết thương da bỏng, lỗ dẫn lưu, lỗ dò loét do nằm lâu hoặc các vết phun xăm da. Các vết thương sẽ lan rộng ra và di căn tới vùng hạch cổ người bệnh.
- Miễn dịch: Những người bị suy giảm miễn dịch hoặc sau ghép nội tạng có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 16 lần so với bình thường. Các khối u không bị hệ miễn dịch cản trở sự phát triển mạnh và lan rộng.
Có tiếp xúc với chất gây ung thư
Một số hóa chất gây ung thư khi tiếp xúc với da trong một thời gian dài cùng có thể gây bệnh ung thư da. Các chất đó gồm nhựa đường, nhựa than đá, dầu nhờn, thuốc trừ sâu,.. Đặc biệt là Arsen được sử dụng nhiều trong công nghiệp, y tế.
Triệu chứng của bệnh ung thư da
Triệu chứng của ung thư da dễ bị nhầm với các tổn thương ngoài da khác. Tuy nhiên các tổn thương này vẫn có thể phân biệt được.
Triệu chứng ung thư da biểu mô tế bào đáy
Xuất hiện ở các vùng mặt như mũi, má, thái dương. Lúc đầu chỉ là những vết loét nhỏ, bờ nông, có nhiễm màu đen trên bề mặt hoặc từ các mụn cơm, nốt ruồi có sẵn. Các vết thương có tốc độ phát triển chậm, lan theo bề mặt da.
Nặng hơn có thể loét sâu để lộ xương mặt và có nền đỏ xung quanh. Ung thư da biểu mô tế bào đáy hầu như không di căn xa ra các bộ phận khác của cơ thể.
Triệu chứng ung thư da biểu mô tế vảy
Thường xuất hiện ở vùng da đầu, phát triển trên nền sẹo có sẵn. Các khối u này thường phát triển nhanh, có bề mặt mủn nát, dễ chảy máu, lan theo bề mặt nông. Tế bào ung thư có thể xâm lấn và xương sọ làm thay đổi cấu trúc và bộ nhiễm trầm trọng.
Loại ung thư này có thể di căn hạch tới vùng cổ, chẩm, các vùng hạch trước tai, dưới cằm hoặc dưới hàm. Các hạch này sẽ di căn to, chắc, có thể xuất hiện đơn độc hoặc dính với nhau tạo thành từng đám.
Triệu chứng ung thư có tuyến phụ thuộc da
Các tuyến này là tuyến mồ hôi, tuyến bã. Khối u thường xuất hiện dưới mặt da sau đó phát triển đẩy lồi da lên cao, giống như ung thư phần mếm. Khối u cứng, dính, di động với nền khối u có màu đỏ, chạm vào thấy đau. Các khối u này có thể di căn và xâm lấn cuống lớp sâu và cơ và vào xương của người bệnh.
Hỏi-đáp
Bệnh ung thư da có phải là bệnh nguy hiểm không?
Ung thư da là bệnh lý về da vô cùng nguy hiểm. Thường không được phát hiện sớm do các dấu hiệu phát bệnh của nó không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý da khác. Khi đã phát triển đến các giai đoạn nặng hơn người bệnh sẽ có các vết loét lâu lành và rớm máu. Các nốt ruồi biến đổi dày sừng kèm đó là loét da liên tục.
Các khối u này sẽ phát triển nhanh ở tại các nốt ruồi, đôi khi có thể sờ thấy hạch. Nếu như không được phát hiện và điều trị sớm sẽ gây ra những biến chứng xấu. Nguy hiểm nhất là có thể khiến cho bệnh nhân tử vong nhanh chóng.
Người bị bệnh ung thư da sống được bao lâu?
Bệnh này có thể chữa khỏi nếu chữa trị ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm lên đến 100%. Ở các giai đoạn muộn hơn khi chữa trị con số này chỉ còn ở mức từ 20 – 40%.
Bệnh ung thư da có chữa được không?
Bệnh này có thể chữa khỏi nếu như được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Để chữa trị được bệnh đã có nhiều phương pháp điều trị. Tùy vào tình trạng bệnh và sức khỏe của bệnh nhân mà có các phương pháp điều trị phù hợp.
- Phẫu thuật loại bỏ khối u dành cho bệnh nhân giai đoạn sớm.
- Xạ trị áp dụng cho những bệnh nhân phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn. Kết hợp với phẫu thuật để làm nhỏ khối u sau đó xạ trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại trên da.
- Hóa trị sử dụng các thuốc hóa chất truyền vào cơ thể qua đường tĩnh mạch để tiêu diệt các tế bào ung thư trong trường hợp bệnh đã di căn và không thể phẫu thuật.
- Sử dụng thuốc bôi 5FU dạng kem cho người bệnh bị ung thư biểu mô vảy.
- Liệu pháp miễn dịch sử dụng cho những người bị ung thư hắc tố giúp điều trị bệnh nhanh chóng.
Nếu như các phương pháp sử dụng để chữa bệnh phù hợp và kịp thời với các đối tượng bệnh sẽ giúp cho bệnh ung thư da được sớm cải thiện, các tế bào ung thư được loại bỏ và tiêu diệt triệt để nhất.
Bạn có thể khám ung thư da tại các bệnh viện đa khoa hoặc chuyên khoa về da liễu. Cần mang theo đầy đủ những thông tin về bệnh và gặp trao đổi trực tiếp với các bác sĩ để được tư vấn bệnh.
Ung thư da có di truyền không?
Mặc dù nguy cơ mắc ung thư da tăng khi tiếp xúc với tia cực tím từ mặt trời và giường tắm nắng, nhưng yếu tố di truyền hoặc tiền sử gia đình cũng là một trong những nguyên nhân gây ra ung thư da cho cơ thể.
Theo báo cáo từ Quỹ ung thư Da, có khoảng 10% bệnh nhân ung thư tế bào hắc tố đều có một thành viên trong gia đình đã từng bị ung thư tế bào hắc tố vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời họ.
Vì vậy, Nếu có bất cứ người thân nào của bạn bị ung thư tế bào hắc tố thì bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường.
Để đảm bảo, bạn nên làm tư vấn di truyền để chuyên gia thực hiện kiểm tra và đưa ra phương án xử lý kịp thời nhất.
Tổng kết
Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan đến căn bệnh ung thư da. CHEK Genomics hy vọng đọc xong bài viết bạn sẽ được giải đáp tất cả những thắc mắc về căn bệnh này. Để có sự chính xác tuyệt đối, khi gặp phải các triệu chứng khác lạ trên da bạn cần đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán.