Thuốc Alectinib được biết tới là chất ức chế multikinase và được sử dụng để điều trị bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) – một trong những căn bệnh ung thư phổ biến do đột biến gen ALK. Vậy Công dụng và cách dùng của thuốc Alectinib như thế nào? Để biết thêm thông tin chi tiết, cùng CHEK Genomics theo dõi bài viết dưới đây!
Đặc điểm của thuốc Alectinib
Alectinib là hoạt chất thuộc nhóm thuốc gây ức chế multikinase alecensa – thuốc điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ do đột biến gen ALK. Bệnh ung thư không tế bào nhỏ do đột biến gen ALK chiếm 5% trong các trường hợp mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ. Thuốc Alectinib ức chế sự hoạt động của các thụ thể của gen ALK đột biến nhằm ngăn chặn và làm chậm sự di căn của các tế bào ung thư.
Thuốc Alectinib được sử dụng để điều trị bệnh gì?
Alectinib được bác sĩ chỉ định kê đơn cho những bệnh nhân mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ do đột biến gen ALK và các tế bào ung thư đã di căn sang các cơ quan khác của cơ thể. Thuốc Alectinib có mức độ an toàn cao và được sử dụng cho người trưởng thành, tuy nhiên thuốc có hiệu quả cho trẻ em hay không vẫn chưa được nghiên cứu.
Trước khi sử dụng thuốc Alectinib, bạn nên báo cho bác sĩ điều trị nếu:
- Có bất kỳ dị ứng gì với thành phần của thuốc Alectinib
- Bạn đang gặp phải những vấn đề sức khỏe khác như bệnh gan, tim, thận,…
- Bạn dị ứng với một số thức ăn hay hóa chất, thuốc nhuộm, vật nuôi,…
- Bạn chuẩn bị làm phẫu thuật hay nhổ răng.
- Là mẹ đang cho con bú hoặc đang mang thai.
Những lưu ý cần biết khi sử dụng thuốc Alectinib
Người bệnh mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ do đột biến gen ALK nên sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để có hiệu quả tốt nhất và không được tự ý thay đổi liều lượng nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ.
Bác sĩ điều trị có thể thay đổi liều lượng dùng thuốc, ngưng tạm thời hoặc ngừng vĩnh viễn thuốc Alectinib đối với những bệnh nhân gặp phải những tác dụng phụ nghiêm trọng.
Thuốc Alectinib được khuyến cáo sử dụng 2 lần/ngày, bệnh nhân có thể uống thuốc cùng thức ăn. Tuy nhiên, nên để thuốc nguyên vẹn, không nhai, nghiền nát hay hòa tan thuốc với những dung dịch khác. Nếu bệnh nhân có biểu hiện nôn ói sau khi uống một liều Alectinib, tuyệt đối không nên uống thêm thuốc để bù trừ mà hãy đợi đến liều dùng tiếp theo theo đúng lịch trình sử dụng thuốc mà bác sĩ chỉ định.
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc sử dụng thuốc quá liều, bạn hãy đến ngay trung tâm y tế gần nhất hoặc liên hệ trung tâm cấp cứu 115. Ngoài ra, bạn nên mang theo những loại thuốc đang dùng và thông báo với bác sĩ loại thuốc dùng quá liều để bác sĩ dễ dàng chẩn đoán và kiểm tra.
Thuốc Alectinib có thể khiến cho người dùng gặp phải tình trạng chóng mặt và suy giảm thị lực. Nếu người bệnh sử dụng rượu bia, cần sa sẽ khiến tình trạng này trở nên nặng hơn. Từ đó, bệnh nhân không thể lái xe, làm những công việc cần sự tỉnh táo hay điều khiển máy móc do suy giảm thị lực và chóng mặt thường xuyên.
Ngoài ra, khi sử dụng thuốc điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ Alectinib sẽ khiến người bệnh nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Chính vì vậy, bệnh nhân đang điều trị ung thư phổi do đột biến gen ALK bằng thuốc Alectinib thì không nên tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Đồng thời, bệnh nhân không nên nhuộm da, và NÊN sử dụng kem chống nắng và quần áo chống nắng khi ra ngoài. Nếu bệnh nhân gặp phải những dấu hiệu bất thường như nổi mụn, da cháy nắng hay đỏ da thì nên báo ngay với bác sĩ điều trị.
Thuốc Alectinib không khuyến cáo dùng cho phụ nữ mang thai vì thuốc có thể gây hại cho thai kỳ. Chính vì vậy, khi sử dụng thuốc Alectinib để điều trị ung thư cần sử dụng những biện pháp tránh thai an toàn và đáng tin cậy. Đối với bệnh nhân nữ nên sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn khi sử dụng thuốc và ít nhất 1 tuần khi ngưng dùng thuốc Alectinib.
Đối với bệnh nhân nam cũng nên có những biện pháp phòng tránh thai đáng tin cậy để tránh trường hợp mang thai ngoài ý muốn. Hiện nay vẫn chưa có bằng chứng cho thấy thuốc đi qua sữa mẹ. Tuy nhiên, trong quá trình điều trị ung thư bằng thuốc Alectinib, người mẹ nên ngưng cho con bú trong quá trình điều trị bệnh và sau khi ngưng điều trị bằng thuốc Alectinib.
Trong quá trình điều trị bệnh ung thư không tế bào nhỏ do đột biến gen ALK bằng thuốc Alectinib, người bệnh phải báo cáo với bác sĩ điều trị về danh sách các loại thuốc đang sử dụng để tránh gặp tình trạng tương tác thuốc Alectinib. Đặc biệt, không tự ý thay đổi liều dùng, ngừng sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Bệnh nhân cần thường xuyên thăm khám định kỳ theo lịch bác sĩ điều trị để được thăm khám cũng như làm các xét nghiệm để theo dõi tiến triển bệnh và phát hiện sớm những tác dụng phụ không mong muốn. Trường hợp bệnh nhân bỏ quên liều thuốc thì hãy bỏ qua liều thuốc đó và tiếp tục sử dụng liều tiếp theo, tuyệt đối không được uống gấp đôi liều.
Thuốc Alectinib có tác dụng phụ không?
Thuốc Alectinib có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng trong quá trình sử dụng thuốc, một số tác dụng phụ nghiêm trọng phải kể đến như:
Gây rối loạn chức năng gan
Bác sĩ điều trị nên kiểm tra chức năng gan cho người bệnh ít nhất 2 tuần một lần và xuyên suốt trong 3 tháng đầu tiên điều trị. Sau đó, bác sĩ xét nghiệm cho bệnh nhân 1 lần/tuần nếu có bất cứ nghi ngờ gì trong suốt quá trình điều trị bệnh bằng thuốc Alectinib.
Nếu có bất cứ triệu chứng bất thường như mệt mỏi thường xuyên, chán ăn, vàng da, vàng mắt, ngứa da, nước tiểu sẫm màu, nôn ói, dễ chảy máu, bầm tím,… hay các dấu hiệu bất thường khác cần báo ngay với bác sĩ điều trị để nhanh chóng kiểm tra kịp thời.
Gây rối loạn chức năng phổi
Thuốc Alectinib có thể gây viêm phổi nghiêm trọng cho người bệnh trong quá trình điều trị và đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Chính vì vậy, người bệnh cần lưu ý nếu có bất cứ biểu hiện bất thường tương tự như biểu hiện của ung thư phổi thì cần báo ngay với bác sĩ điều trị để kiểm tra kịp thời. Lập tức báo ngay với bác sĩ nếu gặp tình trạng khó thở, nhịp thở tăng, ho hoặc sốt,…
Ảnh hưởng đến chức năng thận
Tác dụng phụ của thuốc Alectinib là ảnh hưởng đến chức năng thận. Thuốc Alectinib có thể gây suy thận nghiêm trọng cho người bệnh và có nguy cơ đe dọa đến tính mạng người bệnh. Chính vì vậy, bệnh nhân cần báo ngay với bác sĩ nếu như có những dấu hiệu bất thường sau: sự thay đổi màu sắc của nước tiểu, dấu hiệu sưng phù ở bàn chân hoặc mắt cá chân,…
Giảm nhịp tim
Thuốc Alectinib có thể gây giảm nhịp tim dẫn đến nhịp tim rất chậm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người bệnh. Bác sĩ sẽ kiểm tra huyết áp và nhịp tim của người bệnh khi sử dụng thuốc Alectinib trong quá trình điều trị để dễ dàng theo dõi tình trạng bệnh và có bất cứ dấu hiệu về tác dụng phụ hay không.
Nếu gặp tình trạng như chóng mặt, choáng, ngất xỉu,… hãy báo ngay với bác sĩ điều trị để kiểm tra và có những xử lý kịp thời. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu như bạn đang sử dụng các thuốc liên quan đến tim mạch hay huyết áp.
Đau cơ, yếu cơ
Là tác dụng phụ thường gặp nhất khi người bệnh sử dụng thuốc Alectinib trong quá trình điều trị bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ do đột biến gen ALK. Một số trường hợp đau cơ, yếu cơ khá nghiêm trọng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người bệnh.
Bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng của bệnh nhân bằng cách xét nghiệm máu ít nhất 2 tuần 1 lần suốt tháng đầu tiên và bất cứ thời điểm nào trong quá trình điều trị bệnh. Người bệnh cần thông báo với bác sĩ điều trị nếu có những triệu chứng bất thường hoặc không rõ nguyên nhân như đau cơ, đau cơ dai dẳng hoặc yếu cơ.
Thiếu máu tán huyết
Là tình trạng các tế bào hồng cầu khỏe mạnh bị phá vỡ sớm hơn bình thường trong quá trình người bệnh sử dụng thuốc Alectinib. Do vậy, cơ thể người bệnh không đủ hồng cầu để thực hiện các chức năng bình thường của cơ thể. Nếu bệnh nhân gặp phải tình trạng thiếu máu tán huyết, bác sĩ có thể chỉ định tạm thời ngưng dùng thuốc Alectinib và thực hiện các xét nghiệm để kiểm tra tình trạng này.
Sau khi xác định chính xác nguyên nhân gây tác dụng phụ thiếu máu tán huyết, bác sĩ có thể cho người bệnh sử dụng lại thuốc Alectinib với liều lượng thấp hơn hoặc ngưng điều trị bằng thuốc Alectinib vĩnh viễn. Nếu có những dấu hiệu bất thường như vàng da, suy nhược cơ thể, khó thở, chóng mặt,… người bệnh cần báo ngay với bác sĩ điều trị.
Cách bảo quản thuốc Alectinib đúng cách
Nên bảo quản thuốc Alectinib ở nhiệt độ dưới 30 độ C và đựng trong hộp để tránh ánh sáng trực tiếp và độ ẩm từ không khí. Không nên bảo quản thuốc trong phòng tắm hay ngăn đá. Mỗi loại thuốc đều có cách sử dụng và các phương pháp bảo quản khác nhau. Do đó, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì hoặc hỏi trực tiếp bác sĩ điều trị, giữ thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và thú nuôi.
Không nên vứt thuốc vào toilet hay đường ống dẫn nước mà hãy vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc công ty xử lý rác thải để có thể tiêu hủy thuốc một cách an toàn.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về thuốc Alectinib. Hy vọng bài viết mà CHEK Genomics chia sẻ mang đến cho bạn những kiến thức bổ ích. Nếu bạn đang gặp bất cứ dấu hiệu bất thường gì khi sử dụng thuốc Alectinib, hãy đến ngay bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra kịp thời.
