Kháng thuốc trong điều trị ung thư

Kháng thuốc trong điều trị ung thư khiến bệnh nhân không đáp ứng tốt với phương pháp điều trị, nguyên nhân có thể do bất hoạt thuốc, thay đổi mục tiêu thuốc,….Cùng CHEK Genomics tìm hiểu sâu hơn trong bài viết dưới đây.

Bạn biết đó, Kháng thuốc là một hiện tượng khá phổ biến, xảy ra khi các bệnh nhân trở nên không dung nạp đối với các phương pháp điều trị bằng dược phẩm.

Khái niệm này lần đầu tiên được phát hiện khi vi khuẩn trở nên kháng với một số loại kháng sinh nhất định. Nhưng kể từ đó, các cơ chế tương tự đã được tìm thấy ở các bệnh khác, bao gồm cả ung thư.

Mặc dù nhiều loại ung thư ban đầu dễ bị hóa trị, nhưng theo thời gian chúng có thể phát triển sức đề kháng thông qua các cơ chế khác nhau. Nhìn chung, kháng thuốc trong điều trị ung thư là một hiện tượng phức tạp bị ảnh hưởng bởi bất hoạt thuốc, thay đổi mục tiêu thuốc, dòng chảy thuốc, sửa chữa tổn thương DNA, ức chế tử vong tế bào, EMT, không đồng nhất tế bào vốn có, tác dụng biểu sinh hoặc bất kỳ sự kết hợp nào của các cơ chế này. 

Trong một số trường hợp, các khối u xuất hiện tình trạng đa kháng thuốc (MDR). Vấn đề này gây ra nhiều khó khăn trong quá trình điều trị cho bệnh nhân ung thư bởi nếu tình trạng kháng thuốc xảy ra đồng nghĩa với việc hạn chế các lựa chọn điều trị. Có rất nhiều người thắc mắc về lý do gây nên tình trạng kháng thuốc này.

Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại thì vẫn chưa có một câu trả lời chính xác nào. Trong một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Quốc gia Tây Ban Nha (CNIO)[1] đã xác định được cơ chế kháng thuốc có thể xảy ra ở các tế bào ở bệnh nhân ung thư.

Theo đó, nhóm nghiên cứu đã sử dụng chỉnh sửa gen CRISPR trong tế bào gốc của chuột để kiểm tra các gen có thể đóng một vai trò trong việc cho phép các tế bào ung thư trở nên kháng thuốc hay không? Sau quá trình thực hiện, nhóm nghiên cứu đã bị thu hút bởi một gen được gọi là FBXW7. Vậy FBXW7 là gì? Và nó đóng vai trò như thế nào trong quá trình kháng thuốc ở các bệnh nhân ung thư? 

Theo đó, FBXW7 là một trong những đột biến gen phổ biến nhất ở các bệnh ung thư. Khi nhóm nghiên cứu thực hiện kiểm tra chéo các bộ dữ liệu, họ đã phát hiện ra rằng các đột biến đối với gen FBXW7 cho phép các tế bào có khả năng kháng hầu hết các loại thuốc trong bộ dữ liệu, với mức độ biểu hiện FBXW7 thấp hơn có liên quan đến phản ứng kém hơn với hóa trị.

Chưa dừng lại ở đó, khi tiến hành nghiên cứu kỹ hơn, nhóm đã phát hiện ra nguyên nhân gốc gây ra tình trạng kháng thuốc. Theo kết quả nghiên cứu được, các tế bào thiếu FBXW7 có hàm lượng protein ty thể cao hơn, và đây là một đặc điểm có liên quan đến tình trạng kháng thuốc.

Điều quan trọng hơn, nhóm cũng đã tìm ra được phương pháp khắc phục tình trạng này. Theo đó, các protein dư thừa này là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây căng thẳng cho ty thể của tế bào ung thư. Vì vậy, việc phát hiện ra căng thẳng ty thể này chính là chìa khóa giúp cho các y bác sĩ lên các chiến lược khắc phục tình trạng kháng thuốc ở các tế bào có đột biến FBXW7.

Nhóm nghiên cứu cũng đã kích hoạt một quá trình được gọi là phản ứng căng thẳng tích hợp (ISR) và rồi phát hiện ra một loại thuốc gọi là Tigecycline. Nhóm cũng lên kế hoạch cho những thử nghiệm tiếp theo với các loại thuốc khác kích hoạt ISR, nhìn chung đầy hứa hẹn.

Nói về vấn đề này, TS. Oscar Fernandez-Capetillo[1] là một trong những tác giả của nghiên cứu này cho biết, rằng nghiên cứu này cùng với những công trình nghiên cứu gần đây đã cho thấy được việc kích hoạt ISR có thể là một phương pháp giúp vượt qua tình trạng kháng hóa trị liệu.

Tuy nhiên, nghiên cứu không chỉ dừng lại ở đó bởi vẫn chưa thể kết luận được loại thuốc nào có khả năng kích hoạt ISR tốt nhất và mạnh nhất. Và chiến lược này sẽ giúp ích cho những đối tượng bệnh nhân nào? Tất cả những điều trên chính là đích đến trước mắt mà nhóm nghiên cứu hướng đến. 

Trên đây là những thông tin mới nhất về tình trạng kháng thuốc trong điều trị ung thư. Thực tế, các tế bào ung thư có thể phát triển khả năng chống lại các liệu pháp truyền thống, vì vậy tỷ lệ mắc bệnh ung thư kháng thuốc này cần phải phát triển nghiên cứu và điều trị thêm.

Và đừng quên theo dõi CHEK để cập nhật thông tin mới nhất nhé!.