Bệnh Crohn gây viêm ruột mãn tính làm cho người bệnh đau bụng, tiêu chảy nghiêm trọng, mệt mỏi và giảm cân. Tuy không phải là căn bệnh nguy hiểm nhưng nếu không được phát hiện và chữa trị thì bệnh rất có thể sẽ dẫn đến ung thư. Di truyền cũng là một trong những yếu tố làm cho Crohn hình thành và phát bệnh. Đọc bài viết dưới đây để hiểu biết rõ hơn về Crohn.
Bệnh Crohn là bệnh gì?
Crohn là một căn bệnh mãn tính ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tiêu hóa do phản ứng miễn dịch bất thường của cơ thể, từ đó mà gây ra tình trạng viêm quá mức. Bệnh thường gây ảnh hưởng đến thành ruột, phần dưới của ruột non và các phần của ruột già bệnh nhân. Tình trạng viêm có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của hệ tiêu hóa, kéo dài từ miệng đến hậu môn. Các mô khi viêm sưng, bề mặt bên trong hệ tiêu hóa sẽ xuất hiện các vết thương loét hở. Tình trạng này sẽ đem đến sự đau đớn, suy nhược, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng của người bệnh.
Hiện nay vẫn chưa có cách chữa trị khỏi hoàn toàn căn bệnh này, nhưng các biện pháp chăm sóc và điều trị sẽ giúp giảm đáng kể các dấu hiệu, triệu chứng cũng như đem lại sự an toàn lâu dài cho người bệnh. Mọi người luôn phải thật lưu ý đến các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi, giảm cân,.. bởi đây chính là dấu hiệu cho thấy rất có thể bạn đã bị mắc bệnh Crohn.
Dựa vào vị trí xuất hiện của bệnh mà xác định 6 biến thể của Crohn gồm:
- Crohn dạ dày tá tràng làm ảnh hưởng đến dạ dày và phần đầu tiên của ruột non, tá tràng của người bệnh. Với khoảng 5% người mắc Crohn xuất hiện loại này.
- Viêm hỗng tràng xảy ra ở phần thứ hai của ruột, biến thể này thường ít phổ biến.
- Viêm hồi tràng xuất hiện ở phần cuối cùng của ruột non với khoảng 30 người bệnh Crohn bị ở vị trí này.
- Ileocolitis[1] hay viêm hồi đại tràng làm ảnh hưởng đến hồi tràng và tột kết. Đây là biến thể phổ biến nhất của Crohn xuất hiện ở 50% người bệnh.
- Crohn viêm đại tràng ảnh hưởng đến ruột kết được tìm thấy ở 20% người bệnh. Viêm loét đại tràng và viêm đại tràng Crohn đều ảnh hưởng đến ruột kết. Tuy nhiên viêm đại tràng Crohn có thể ảnh hưởng đến cả các lớp sâu hơn của niêm mạc ruột.
Bệnh quanh hậu môn gây ảnh hưởng đến 30% người bệnh mắc Crohn. Biến thể này liên quan đến cá lỗ rò, các kết nối bất thường giữa các mô, các vết loét hoặc nhiễm trùng xung quanh hậu môn.
Triệu chứng bệnh Crohn
Bệnh Crohn có thể xuất hiện ở mọi đối tượng nhưng thường xuyên nhất vẫn là ở các đối tượng trong độ tuổi thanh thiếu niên hoặc đang ở tuổi đôi mươi. Là bệnh viêm mạn tính mô hạt của đường ống tiêu hóa, thường xuất hiện ở đoạn cuối ruột non hoặc ở bất cứ vị trí nào trong đường tiêu hóa.
Triệu chứng của bệnh có thể nhẹ hoặc nặng, có lúc sẽ xuất hiện không báo trước. Những người mắc bệnh có thể sẽ không xuất hiện triệu chứng trong một khoảng thời gian, nếu gặp thì thường là: tiêu chảy dai dẳng, đau bụng, chán ăn, sụt cân, chuột rút, sốt, đau đầu hoặc đau xung quanh hậu môn. Các triệu chứng bệnh có xu hướng tái phát nhiều lần trong suốt cả cuộc đời. Một số người bệnh xuất hiện máu trong phân do các mô ruột bị viêm, chảy máu mãn tính lâu dài gây ra tình trạng thiếu máu. Một số trường hợp khác, người bệnh mắc Crohn có thể gây viêm và ảnh hưởng đến các bộ phận khác như khớp, mắt và da.
Một trong những biến chứng phổ biến của bệnh Crohn xảy ra khi thành ruột bị sưng hoặc tích tụ mô sẹo gây tắc ruột. Một số bệnh nhân xuất hiện các lỗ hổng trên thành ruột, hoặc liên kết thành ruột với các mô khác. Các lỗ hổng này hình thành khi các vết loét xuyên qua thành ruột, liên kết với các vị trí các của ruột hoặc các cấu trúc lân cận nó như bàng quang, âm đạo, da.
Ở những bệnh nhân mắc Crohn nặng sẽ xuất hiện các triệu chứng sau:
- Viêm mắt, da và viêm khớp.
- Viêm gan, viêm đường ống mật.
- Trẻ mắc bệnh chậm lớn, chậm phát triển các đặc tính sinh dục khi đang ở tuổi dậy thì.
Nguyên nhân của bệnh Crohn
Nguyên nhân của bệnh Crohn hiện nay vẫn chưa được xác định chính xác. Một số người nghi ngờ do chế độ ăn kiêng và tình trạng căng thẳng gây ra, nhưng các bác sĩ lại cho rằng những yếu tố này chỉ làm cho tình trạng của bệnh nặng thêm chứ không phải là nguyên nhân gây bệnh. Một số yếu tố khác như di truyền, môi trường, lối sống hoặc các vấn đề hệ miễn dịch đóng vai trò trong sự phát triển của bệnh Crohn.
Có nhiều gen liên quan đến bệnh bất thường như NOD2, ATG16L1, IL23R, IRGM. các gen này đều có tác động nhất định đến chức năng của hệ miễn dịch. Protein được tạo ra từ các gen này có tác dụng giúp hệ miễn dịch phát hiện và phản ứng với vi khuẩn trong niêm mạc đường tiêu hóa. Có nhiều protein có vai trò quan trọng trong quá trình tự thực bào. Đột biến xảy ra trên các gen làm phá vỡ quá trình tự thực bào hoặc làm thay đổi phản ứng của hệ miễn dịch với vi khuẩn trong hệ tiêu hóa.
Có giả thiết cho rằng nguyên nhân gây bệnh Crohn là do một số loại virus hoặc vi khuẩn gây ra. Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi sinh vật đã xảy ra những phản ứng bất thường khiến cho hệ miễn dịch nhầm lẫn, không tấn công cúng mà tấn công các tế bào trong đường tiêu hóa.
Các yếu tố môi trường và yếu tố cũng làm cho nguy cơ mắc bệnh bất thường tăng cao. Một số nghiên cứu cho rằng việc hút thuốc lá sẽ làm tăng gấp đôi nguy cơ bệnh và là nguyên nhân làm tái phát các dấu hiệu bà triệu chứng của bệnh. Căn bệnh này phổ biến ở các khu đô thị, công nghiệp nhiều hơn so với khu nông thôn. Ngoài ra, chế độ ăn uống cũng gây ảnh hưởng trực tiếp đến nguy cơ hình thành bệnh như: ăn uống nhiều đường, chất béo,..
Mắc bệnh Crohn có gây nguy hiểm đến tính mạng hay không?
Crohn là một bệnh không quá nguy hiểm nhưng nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời thì nó có thể biến chứng nặng gây u xơ hoặc ung thư. Nhưng cũng không cần phải quá lo lắng vì cho đến nay số lượng người chết do bệnh Crohn không nhiều.
Những bệnh nhân mắc Crohn có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên có hơn 90% người bệnh bị viêm ruột không xuất hiện các dấu hiệu có thể phát triển thành ung thư. Khả năng gây bệnh ung thư tế bào vảy sẽ xuất hiện cao hơn so với ung thư đại trực tràng.
Người mắc Crohn không cần phải lo lắng sống được bao nhiêu năm. Vì chỉ cần phát hiện bệnh sớm thì có thể điều trị khỏi hoàn toàn căn bệnh này. Cần thường xuyên khám sức khỏe định kỳ và tiến hành các xét nghiệm giúp phát hiện bệnh sớm nhất cũng như bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Bệnh Crohn có lây không?
Bạn hoàn toàn có thể yên tâm vì bệnh Crohn hoàn toàn không phải là một căn bệnh truyền nhiễm. Căn bệnh này không thể truyền từ người bệnh sang người khỏe mạnh, cả khi có phát sinh quan hệ tình dục với người bệnh.
Bệnh có thể lây lan trong đường tiêu hóa của người bệnh, cơ chế lây lan nội bộ như các bệnh viêm ruột khác. Tình trạng này có thể được giảm bớt bằng các loại thuốc chống viêm, tiêu chảy, liệu pháp dinh dưỡng hoặc sử dụng phương pháp phẫu thuật.
Bệnh Crohn có di truyền không?
Hiện nay đã xác định được ít nhất 200 đột biến có tác động làm tăng nguy cơ xuất hiện viêm mãn tính và các vấn đề tiêu hóa đặc trưng của bệnh. Các đột biến xảy ra làm thay đổi cách thức hoạt động của gen về vị trí, số lượng và thời gian của gen. Mặc dù các đột biến có thể làm thay đổi chức năng miễn dịch nhưng nguy cơ mắc bệnh do chúng vẫn chưa được xác định.
Các đột biến được xác định mắc Crohn do di truyền chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ. Cơ chế di truyền của bệnh không rõ ràng vì nó liên quan đến cả yếu tố di truyền và môi trường sống. Tuy nhiên Crohn vẫn là bệnh có xu hướng xảy ra trong gia đình với khoảng 15 người mắc bệnh có người thân trong gia đình cũng mắc. Ba mẹ nên làm sàng lọc sơ sinh cho con để có cách xử lý kịp thời, giúp con phát triển toàn diện về sau.
Tùy vào triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh mà có các biện pháp điều trị bệnh Crohn khác nhau. Bởi Crohn có thể xuất hiện ở tất cả các lứa tuổi nên việc khám sức khỏe định kỳ là một trong những điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
Nếu phát hiện bệnh hãy đi chữa trị nhanh nhất để làm giảm các triệu chứng do bệnh gây ra, đồng thời hạn chế được các biến chứng và triệu chứng lâu dài.
CHEK Genomics không chỉ cung cấp dịch vụ xét nghiệm sàng lọc sơ sinh trên hệ gen, chúng tôi còn cung cấp nhiều dịch vụ khác như: Xét nghiệm sàng lọc người mang gen lặn, sàng lọc trước sinh không xâm lấn NIPS, xét nghiệm ung thư vú giai đoạn cuối, xét nghiệm ung thư giai đoạn muộn,…Chi tiết mời quý khách hàng liên hệ Hotline 091 176 3082 hoặc truy cập danh sách các Dịch vụ của Chek.
