Nhiều người tin rằng “sóng điện thoại gây ung thư“, vậy liệu đây có phải là thông tin chính xác? Bên cạnh những lợi ích mà điện thoại mang lại thì cũng có những hạn chế về sức khỏe. Đọc bài viết để biết chính xác sóng điện thoại có gây ung thư hay không nhé.
Tại sao có lo ngại rằng sóng điện thoại gây ung thư?
Có hai lý do chính khiến mọi người lo ngại rằng điện thoại di động có thể có khả năng gây ra một số loại ung thư hoặc các vấn đề sức khỏe khác: Nguyên nhân là do điện thoại di động phát ra bức xạ ( ở dạng bức xạ tần số vô tuyến hoặc sóng vô tuyến ) và tế bào để sử dụng điện thoại lớn và phổ biến. Ngay cả một sự gia tăng nhỏ nguy cơ ung thư từ điện thoại di động cũng sẽ là mối quan tâm khi có bao nhiêu người sử dụng chúng.
Ung thư não và hệ thần kinh trung ương là mối quan tâm đặc biệt vì điện thoại cầm tay được sử dụng gần đầu và vì bức xạ ion hóa hay một dạng bức xạ năng lượng cao hơn những gì điện thoại di động phát ra đã được phát hiện là gây ra một số bệnh ung thư não.
Nhiều loại nghiên cứu khác nhau đã được thực hiện để cố gắng điều tra xem việc sử dụng điện thoại di động có gây nguy hiểm cho sức khỏe con người hay không.
Tuy nhiên, bằng chứng cho đến nay cho thấy việc sử dụng điện thoại di động không gây ung thư não hoặc các loại ung thư khác ở người.
Bức xạ từ điện thoại di động có hại không?
Điện thoại di động phát ra bức xạ trong vùng tần số vô tuyến của quang phổ điện từ. Điện thoại di động thế hệ thứ hai, thứ ba và thứ tư (2G, 3G, 4G) phát ra tần số vô tuyến trong dải tần 0,7–2,7 GHz. Điện thoại di động thế hệ thứ năm (5G) được dự đoán sẽ sử dụng phổ tần số lên tới 80 GHz.
Tất cả các tần số này đều nằm trong dải phổ không ion hóa, đó là tần số thấp và năng lượng thấp, năng lượng quá thấp để làm hỏng DNA. Ngược lại, bức xạ ion hóa , bao gồm tia X , radon và tia vũ trụ, có tần số cao và năng lượng cao, năng lượng từ bức xạ ion hóa có thể làm hỏng DNA. Tổn thương DNA có thể gây ra những thay đổi đối với gen có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Cơ thể con người hấp thụ năng lượng từ các thiết bị phát ra bức xạ tần số vô tuyến.
Hiệu ứng sinh học duy nhất được công nhận nhất quán của sự hấp thụ bức xạ tần số vô tuyến ở người mà công chúng có thể gặp phải là làm nóng vùng cơ thể nơi cầm điện thoại di động (ví dụ: tai và đầu). Tuy nhiên, nhiệt độ đó không đủ để tăng nhiệt độ cơ thể một cách có thể đo lường được. Không có tác động sức khỏe nguy hiểm nào khác được thiết lập rõ ràng đối với cơ thể con người từ bức xạ tần số vô tuyến.
Tỷ lệ ung thư não và hệ thần kinh trung ương có thay đổi khi thời gian sử dụng điện thoại di động tăng lên không?
Câu trả lời là không. Các nhà điều tra đã nghiên cứu xem tỷ lệ ung thư não hoặc ung thư hệ thần kinh trung ương khác có thay đổi trong thời gian sử dụng điện thoại di động tăng lên đáng kể hay không. Những nghiên cứu này tìm thấy:
- Tỷ lệ mắc ung thư đối với u thần kinh đệm đối với người trưởng thành ở Hoa Kỳ, các nước Bắc Âu và Úc trong vài thập kỷ qua tương đối ổn định.
- Tỷ lệ mắc bệnh u não ở trẻ em ổn định ở Hoa Kỳ trong giai đoạn 1993–2013.
- Tỷ lệ mắc ổn định đối với u thần kinh thính giác, là những khối u không ác tính và u màng não, thường không ác tính ở người trưởng thành Hoa Kỳ kể từ năm 2009.
Ngoài ra, các nghiên cứu sử dụng dữ liệu về tỷ lệ mắc bệnh ung thư đã thử nghiệm các kịch bản khác nhau để xác định xem xu hướng tỷ lệ mắc bệnh có phù hợp với các mức độ rủi ro khác nhau như đã báo cáo trong các nghiên cứu về việc sử dụng điện thoại di động và khối u não từ năm 1979 đến 2008 hay không.
Những mô phỏng này cho thấy nhiều thay đổi về rủi ro được báo cáo trong các nghiên cứu bệnh chứng không nhất quán với dữ liệu về tỷ lệ mắc bệnh, ngụ ý rằng các thành kiến và sai sót trong nghiên cứu có thể đã làm sai lệch các phát hiện.
Mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại di động và nguy cơ ung thư?
Các nhà nghiên cứu đã thực hiện một số loại nghiên cứu dân số để điều tra khả năng có mối quan hệ giữa việc sử dụng điện thoại di động và nguy cơ mắc các khối u, cả ác tính (ung thư) và không ác tính (không phải ung thư).
Nghiên cứu dịch tễ học (còn gọi là nghiên cứu quan sát ) là nghiên cứu trong đó các nhà điều tra quan sát các nhóm cá nhân và thu thập thông tin về họ nhưng không cố gắng thay đổi bất cứ điều gì về các nhóm.
Hai loại nghiên cứu dịch tễ học chính là nghiên cứu đoàn hệ và nghiên cứu bệnh chứng đã được sử dụng để kiểm tra mối liên quan giữa việc sử dụng điện thoại di động và nguy cơ ung thư. Trong một nghiên cứu bệnh chứng, việc sử dụng điện thoại di động được so sánh giữa những người có khối u và những người không mắc bệnh.
Trong một nghiên cứu đoàn hệ, một nhóm lớn những người không bị ung thư khi bắt đầu nghiên cứu được theo dõi theo thời gian và sự phát triển của khối u ở những người sử dụng và không sử dụng điện thoại di động được so sánh với nhau. Các nghiên cứu đoàn hệ bị hạn chế bởi thực tế là họ chỉ có thể xem xét những người đăng ký điện thoại di động, còn những người không dùng điện thoại di động để đăng ký thì hầu như không được xem xét.
Các khối u đã được điều tra trong các nghiên cứu dịch tễ học bao gồm các khối u não ác tính, chẳng hạn như u thần kinh đệm, cũng như các khối u không ác tính, chẳng hạn như u dây thần kinh thính giác (khối u trong các tế bào của dây thần kinh chịu trách nhiệm về thính giác còn được gọi là u bao sợi thần kinh tiền đình), u màng não (thường là khối u không ác tính trong màng bao phủ và bảo vệ não và tủy sống), khối u tuyến mang tai (khối u ở tuyến nước bọt ), ung thư da và khối u tuyến giáp.
Ba nghiên cứu dịch tễ học lớn đã xem xét mối liên hệ có thể có giữa việc sử dụng điện thoại di động và bệnh ung thư: Interphone, nghiên cứu bệnh chứng; Nghiên cứu Đan Mạch, nghiên cứu thuần tập và Nghiên cứu triệu phụ nữ, nghiên cứu thuần tập khác.
Những nghiên cứu này đã được đánh giá nghiêm túc trong các báo cáo vào năm 2015 và năm 2019. Những phát hiện của những nghiên cứu này là hỗn hợp, nhưng nhìn chung, chúng không cho thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại di động và bệnh ung thư.
Bức xạ tần số vô tuyến từ việc sử dụng điện thoại di động có liên quan đến nguy cơ ung thư ở trẻ em không?
Có những cân nhắc về mặt lý thuyết về lý do tại sao những ảnh hưởng sức khỏe tiềm ẩn của việc sử dụng điện thoại di động nên được nghiên cứu riêng ở trẻ em. Vì hệ thống thần kinh của chúng vẫn đang phát triển do đó dễ bị tổn thương hơn trước các yếu tố có thể gây ung thư.
Đầu của chúng nhỏ hơn so với đầu của người lớn và do đó có tỷ lệ tiếp xúc với bức xạ phát ra từ điện thoại di động nhiều hơn. Và trẻ em có khả năng tích lũy nhiều năm tiếp xúc với điện thoại di động hơn người lớn.
Cho đến nay, dữ liệu từ các nghiên cứu về trẻ em bị ung thư không cho thấy rằng trẻ em có nguy cơ phát triển ung thư do sử dụng điện thoại di động. Phân tích được công bố đầu tiên đến từ một nghiên cứu kiểm soát trường hợp lớn có tên là CEFALO, được thực hiện ở Châu Âu. Nghiên cứu bao gồm 352 trẻ em được chẩn đoán mắc bệnh u não từ năm 2004 đến 2008 ở độ tuổi từ 7 đến 19 tuổi. Họ được kết hợp theo độ tuổi, giới tính và khu vực địa lý với 646 thanh niên được chọn ngẫu nhiên từ các cơ quan đăng ký dân số.
Các nhà nghiên cứu không tìm thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại di động và nguy cơ mắc khối u não theo số lần sử dụng hoặc theo vị trí của khối u.
Nghiên cứu kiểm soát trường hợp lớn nhất ở trẻ em, một nghiên cứu ở 14 quốc gia được gọi là MOBI-Kids Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm, bao gồm 899 thanh niên từ 10 đến 24 tuổi được chẩn đoán mắc bệnh u não từ năm 2010 đến 2015. Họ được so khớp theo giới tính, tuổi tác và khu vực với 1.910 thanh niên đang phẫu thuật viêm ruột thừa.
Các nhà nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng nào về mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại không dây và khối u não ở những người trẻ tuổi.
Kết
Vậy dùng điện thoại di động có thể làm gì để giảm tiếp xúc với bức xạ tần số vô tuyến?
FDA[1] đã đề xuất một số bước mà người dùng điện thoại di động có liên quan có thể thực hiện để giảm tiếp xúc với bức xạ tần số vô tuyến:
Dành riêng việc sử dụng điện thoại di động cho các cuộc trò chuyện ngắn hơn hoặc những lúc không có điện thoại cố định.
Sử dụng thiết bị có công nghệ rảnh tay, chẳng hạn như tai nghe có dây, giúp tạo khoảng cách xa hơn giữa điện thoại và đầu người dùng.
Việc sử dụng tai nghe có dây hoặc không dây giúp giảm lượng bức xạ tần số vô tuyến tiếp xúc với đầu vì điện thoại không được áp sát vào đầu. Phơi sáng giảm đáng kể khi điện thoại di động được sử dụng ở chế độ rảnh tay.
