Theo các chuyên gia, có 4 dấu hiệu ung thư vú ít biết mà rất nhiều người dễ dàng bỏ qua không để ý đến. Chính sự lơ là này đôi khi lại gây ra hậu quả khó lường cho bản thân họ về sau. Vậy 4 dấu hiệu đó là gì? Cùng Chek Genomics tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Mức độ nguy hiểm của ung thư vú
Tỉ lệ mắc ung thư vú
Ung thư vú chiếm 28,6% bệnh ung thư ở nữ giới, là bệnh ung thư đứng hàng đầu tại Việt Nam và trên thế giới mà phụ nữ mắc phải. Cứ mỗi năm, trên thế giới lại có thêm 2 triệu ca mắc mới, với số người tử vong là 600.000 người.
Theo thống kê tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận 183.000 người mắc ung thư. Trong đó, số người mắc ung thư vú mới chiếm 25,8% ở nữ giới với 22.000 người mắc mới và hơn 9.000 ca bệnh nhân ung thư vú tử vong.
Nguyên nhân của sự gia tăng chóng mặt các trường hợp mắc ung thư vú là do gia đình có tiền sử mắc bệnh.
Bệnh nhân cần được xét nghiệm di truyền bằng việc phân tích gen BRCA1 và BRCA2 theo phương pháp giải trình tự với kỹ thuật giải trình tự gen thế hệ mới.
Tỉ lệ sống sót ung thư vú
Tỷ lệ sống sót có thể cho bạn biết tỷ lệ phần trăm những người mắc cùng loại và giai đoạn ung thư vẫn còn sống trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 5 năm) sau khi họ được chẩn đoán. Bác sĩ điều trị không thể cho bạn biết bạn sẽ sống được bao lâu, nhưng họ có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về khả năng điều trị của bạn sẽ thành công.
Cơ sở dữ liệu SEER theo dõi tỷ lệ sống sót tương đối trong 5 năm đối với bệnh ung thư vú ở Hoa Kỳ, dựa trên mức độ lan rộng của ung thư. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu SEER không nhóm ung thư theo các giai đoạn AJCC TNM (giai đoạn 1, giai đoạn 2, giai đoạn 3, v.v.). Thay vào đó, nó nhóm ung thư thành các giai đoạn cục bộ, khu vực và xa:
- Khu trú: Không có dấu hiệu cho thấy ung thư đã lan ra ngoài vú.
- Khu vực: Ung thư đã lan ra bên ngoài vú đến các cấu trúc hoặc hạch bạch huyết lân cận.
- Xa: Ung thư đã lan đến các bộ phận xa của cơ thể như phổi, gan hoặc xương.
Tỷ lệ sống tương đối 5 năm đối với ung thư vú
Những con số này dựa trên những phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú từ năm 2011 đến 2017.
| Giai đoạn | Tỷ lệ sống tương đối trong 5 năm |
| Cục bộ | 99% |
| Khu vực | 86% |
| Xa | 29% |
| Các giai đoạn SEER kết hợp | 90% |
Tỷ lệ sống sót được tổng hợp lại dựa trên mức độ lan rộng của ung thư, nhưng tuổi tác, sức khỏe tổng thể, mức độ đáp ứng của ung thư với điều trị, cấp độ khối u, sự hiện diện của các thụ thể hormone trên tế bào ung thư, tình trạng HER2 và các yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến triển vọng của bạn.
Tỷ lệ sống sót của phụ nữ bị ung thư vú bộ ba âm tính khác với tỷ lệ sống sót ở trên.
Các yếu tố rủi ro gây ung thư vú
Các yếu tố rủi ro bạn không thể thay đổi
- Ngày càng già đi: Nguy cơ ung thư vú tăng theo độ tuổi. Hầu hết các bệnh ung thư vú được chẩn đoán sau tuổi 50.
- Đột biến gen: Phụ nữ có những thay đổi di truyền (đột biến) đối với một số gen, chẳng hạn như BRCA1 và BRCA2, có nguy cơ mắc ung thư vú và buồng trứng cao hơn.
- Tiền sử sinh sản: Bắt đầu có kinh nguyệt trước 12 tuổi và bắt đầu mãn kinh sau 55 tuổi khiến phụ nữ tiếp xúc với hormone lâu hơn, làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú.
- Có bộ ngực dày đặc mô liên kết: Vú dày đặc có nhiều mô liên kết hơn mô mỡ nên đôi khi khó nhìn thấy khối u trên phim chụp quang tuyến vú. Phụ nữ có bộ ngực dày đặc có nhiều khả năng bị ung thư vú.
- Tiền sử cá nhân bị ung thư vú hoặc một số bệnh vú không phải ung thư: Phụ nữ đã từng bị ung thư vú có nhiều khả năng bị ung thư vú lần thứ hai. Một số bệnh vú không phải ung thư như tăng sản không điển hình hoặc ung thư biểu mô tiểu thùy tại chỗ có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn.
- Tiền sử gia đình mắc ung thư vú hoặc buồng trứng: Nguy cơ mắc ung thư vú của một phụ nữ cao hơn nếu cô ấy có mẹ, chị gái hoặc con gái (họ hàng cấp một) hoặc nhiều thành viên trong gia đình ở bên nội hoặc bên nội của mẹ cô ấy bị ung thư vú hoặc buồng trứng. Có người thân là nam giới thế hệ thứ nhất bị ung thư vú cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh cho phụ nữ.
- Điều trị trước đây bằng xạ trị: Những phụ nữ đã xạ trị ở ngực hoặc vú (ví dụ điều trị ung thư hạch Hodgkin) trước 30 tuổi có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn sau này.
4 dấu hiệu ung thư vú ít biết, dễ bị bỏ qua
Thay đổi về hình dạng vú
Nếu một bên vú của bạn xuất hiện một khối u bất thường thì rất có thể sẽ có những thay đổi đáng kể về cả hình dạng cũng như kích thước của vú.
Ví dụ, một bên có thể bị xệ xuống hoặc trở nên lớn hơn vú bên kia. Nếu da bị chùng nhão hoặc vú bắt đầu đỏ và sưng tấy, bạn nên đi kiểm tra.
Tiết dịch núm vú
Tiết dịch núm vú xảy ra vì nhiều lý do, tuy nhiên thì sự tiết dịch này hầu như là không có gì đáng lo ngại. Thế nhưng nếu tiết dịch có lẫn mủ và nhũ hoa tiết dịch có màu vàng nhạt ở cả hai bên vú hoặc chỉ xảy ra ở một bên vú, bạn cần đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể. Nếu dịch tiết ra có máu, bạn nên tìm sự trợ giúp y tế kịp thời để được khám và điều trị.
Nổi cục ở nách
Không nên bỏ qua bất kỳ tình trạng sưng tấy ở vùng vú hoặc xung quanh xương đòn hoặc nách. Đôi khi, những cục u này có thể được phát hiện ngay cả trước khi bạn sờ thấy một khối u trong vú của mình. Bạn nên tìm kiếm lời khuyên y tế ngay khi nhận thấy triệu chứng này xuất hiện trên cơ thể của bạn.
Đầy hơi
Phụ nữ có xu hướng dễ bị đầy hơi khi mắc ung thư vú. Mặc dù đây là triệu chứng rất dễ bị bỏ qua, nhưng nếu nó xảy ra cùng với các tình trạng như sụt cân hoặc ra máu, thì đó là một nguyên nhân đáng để lo ngại. Khi bạn bị đầy hơi liên tục chính là một dấu hiệu của bệnh ung thư. Hãy đi khám để biết nguyên nhân của những vấn đề gặp ở bạn. Phụ nữ ở mọi lứa tuổi được khuyến khích đi kiểm tra vú cũng như kiểm tra tình trạng sức khỏe thường xuyên.
Cách phòng tránh ung thư vú
Phòng ngừa ung thư vú bắt đầu bằng những thói quen lành mạnh, chẳng hạn như hạn chế uống rượu và duy trì hoạt động thể chất. Hiểu những gì bạn có thể làm để giảm nguy cơ ung thư vú.
Nghiên cứu cho thấy thay đổi lối sống có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú, ngay cả ở những phụ nữ có nguy cơ cao. Để giảm rủi ro của bạn thì các cách sau đây sẽ trở nên hữu ích:
- Hạn chế rượu bia: Bạn càng uống nhiều rượu, nguy cơ phát triển ung thư vú càng cao. Khuyến nghị chung dựa trên nghiên cứu về tác động của rượu đối với nguy cơ ung thư vú là hạn chế uống quá một ly mỗi ngày, vì ngay cả một lượng nhỏ cũng làm tăng nguy cơ.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Nếu cân nặng của bạn khỏe mạnh, hãy cố gắng duy trì cân nặng đó. Nếu bạn cần giảm cân, hãy hỏi bác sĩ về các chiến lược lành mạnh để thực hiện điều này. Giảm số lượng calo bạn ăn mỗi ngày và từ từ tăng cường độ tập thể dục.
- Hãy hoạt động thể chất: Hoạt động thể chất có thể giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh, giúp ngăn ngừa ung thư vú. Hầu hết những người trưởng thành khỏe mạnh nên tập ít nhất 150 phút một tuần cho hoạt động aerobic vừa phải hoặc 75 phút cho hoạt động aerobic mạnh mẽ hàng tuần, cộng với rèn luyện sức mạnh ít nhất hai lần một tuần.
- Cho con bú: Cho con bú có thể đóng một vai trò trong việc ngăn ngừa ung thư vú. Bạn cho con bú càng lâu thì tác dụng bảo vệ càng lớn.
- Hạn chế liệu pháp hormone sau mãn kinh: Liệu pháp hormone kết hợp có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về những rủi ro và lợi ích của liệu pháp hormone. Bạn có thể kiểm soát các triệu chứng của mình bằng các liệu pháp và thuốc không dùng nội tiết tố. Nếu bạn quyết định rằng lợi ích của liệu pháp hormone ngắn hạn lớn hơn rủi ro, hãy sử dụng liều thấp nhất phù hợp với bạn và tiếp tục để bác sĩ theo dõi khoảng thời gian bạn dùng hormone.
- Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể ngăn ngừa ung thư vú: Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư, cũng như bệnh tiểu đường, bệnh tim và đột quỵ. Ví dụ, những phụ nữ ăn chế độ ăn Địa Trung Hải bổ sung dầu ô liu nguyên chất và các loại hạt hỗn hợp có thể giảm nguy cơ ung thư vú. Chế độ ăn Địa Trung Hải tập trung chủ yếu vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật, chẳng hạn như trái cây và rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và quả hạch. Những người theo chế độ ăn Địa Trung Hải chọn chất béo lành mạnh, chẳng hạn như dầu ô liu, ăn bơ và cá thay vì thịt đỏ.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh cũng là một yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư vú.
Kết
Có một số bằng chứng cho thấy biện pháp tránh thai nội tiết tố, bao gồm thuốc tránh thai và vòng tránh thai giải phóng hormone, làm tăng nguy cơ ung thư vú. Nhưng rủi ro được coi là rất nhỏ và nó sẽ giảm sau khi bạn ngừng sử dụng các biện pháp tránh thai nội tiết tố.
Cảnh giác với việc phát hiện ung thư vú. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở ngực, chẳng hạn như có khối u mới hoặc thay đổi trên da, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Ngoài ra, hãy hỏi bác sĩ của bạn khi nào bắt đầu chụp quang tuyến vú và các sàng lọc khác dựa trên lịch sử cá nhân của bạn.
Theo dõi Chek Genomics hàng ngày để nhận bản tin sức khỏe bổ ích bạn nhé.
